2 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 266 gün kaldı!
Bu haftanın başında (28 günlük döngünün genellikle 14. gününde) yumurtlayacaksınız. Bu, yumurtalarınızdan birinin folikülünü çatlatarak bir Fallop tüpüne yerleşeceği anlamına geliyor. Takip eden 12-24 saat içerisinde eşinizden gelen yaklaşık 250 milyon sperm hücresinden birinin rahminizden Fallop tüpüne uzanan yolu başarıyla geçerek yumurtaya nüfuz etmesi durumunda bu yumurta döllenmiş olacak. Yumurtaya giden on saatlik bu çetin yolculuktan sadece 400 sperm hücresi sağ çıkacak ve bunlardan yalnızca bir tanesi dış zarı aşma başarısı gösterebilecek (şanslı hücrenin gideceği yolu bulması yaklaşık 20 dakika alır).
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Yumurtlama döneminde vücudunuzun salgıladığı yumurta, insan vücudundaki en büyük hücreyken, eşinizin salgıladığı sperm vücudun en küçük hücreleridir.
Hamileliğin 2. Haftasında Vücudunuz
Gebe kalmanın gerçekleşmesi için pek çok şeyin üst üste gelmesi gerekir. Bu durumda zamanlama gerçekten her şeydir. İhtimali artırmak için, yumurtlamanın 72 saat öncesinden başlayarak yumurtlamanın 24 saat sonrasına kadar bir dönem içinde cinsel ilişkiye girin. (Hem 72 saate kadar yaşam süresi olan spermin hem de yumurtlamadan sonra 24 saatten fazla yaşamayan yumurtanın yaşam süresini birbirine uydurmaya çalışıyorsunuz.)
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Vücudunuzu hazırlarken
Hamile kalmak istiyorsanız ve hala alkol, sigara ve ilaç kullanımına son vermediyseniz, şimdi tam zamanı; çünkü vücudunuzu bebek yapmak için olabilecek en iyi şekle sokmak istiyorsunuz (Eğer düzenli kullanmanız gereken bir ilaç varsa, devam edip etmeyeceğinizi öğrenmek için doktorunuza başvurun). Ve bebeğinizin doğum kusuru riskini azaltmak için, doktorunuza da danışarak folik asit kullanmayı ihmal etmeyin.
3 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 259 gün kaldı!
Şu anda rahminizde neler oluyor? Çok şey. Oluşum aşamasındaki bebeğiniz şu anda sadece delice çoğalan birkaç yüz hücreden oluşan küçücük bir top. Hücre topu (blastosist olarak adlandırılır) bir kez rahminize yerleştikten sonra, onun plasentaya dönüşecek olan kısmı hamilelik hormonu HCG’yi (insan koryonik gonadotropin) üretmeye başlar. Bu hormon yumurtalıklarınıza yumurta salgılamayı bırakmasını söyler ve rahminizin zarını – ve onun minik yolcusunu- atmasını engelleyen östrojen ve progesteron üretiminin artmasını tetikler ve bir plasental büyümeyi teşvik eder. HCG aynı zamanda hamilelik testinin pozitif çıkmasını sağlayan hormondur, bu haftanın sonunda, yaptığınız test ile pozitif bir sonuç elde edebilirsiniz! (Eğer testiniz negatifse ve periyodunuz 2-3 gün daha gecikirse testi tekrar deneyin.)
Bu arada, daha sonra amniyotik kese haline gelecek olan boşluktaki hücre topu etrafında amniyotik sıvı toplanmaya başlar. Bu sıvı ilerleyen haftalar ve aylarda bebeğiniz için yastık işlevi görecek. Şimdiden, küçük blastosistiniz, gelişmekte olan bebeğinizi rahim duvarınızdaki kan damarlarına bağlayan mikroskopik tünellerden yapılma ilkel bir dolaşım sistemi aracılığıyla oksijen ve besin almaya (ve atık ürünleri atmaya) başladı. Bir sonraki haftanın sonundan itibaren, plasenta bu görevi üstlenmek için yeterince gelişmiş olacak.BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Evde yapılan ilk hamilelik testi 1977 yılında piyasaya çıktı. Kadınların testi yaptıktan sonra hamile olup olmadıklarını öğrenmek için iki saat beklemesi gerekiyordu.
Hamileliğin 3. Haftasında Vücudunuz
İçinizde anlık bir karşılaşma gerçekleşti – tek bir sperm yumurtanızın sağlam dış zarından geçti ve onu dölledi. Gebe kalmanızdan birkaç gün sonra, döllenmiş yumurta rahim zarınızın içine girdi ve büyümeye başladı. Şu anda bir bebek oluşma aşamasında! Muhtemelen hamile olduğunuzu henüz bilmiyorsunuz, ancak bu haftanın sonunda hafif bir lekelenme fark edebilirsiniz. “İmplantasyon lekelenmesi” denilen bu durumun nedeni kan yönünden zengin rahim zarına yerleşen yumurta olabilir ancak bu henüz ispatlanmış değil. Her halükarda, lekelenme çok hafiftir ve hamile kadınların büyük bir kısmı bunu fark etmezler bile. Göğüs hassasiyeti hamileliğin erken belirtilerinden biridir ve ilk üç ay boyunca devam edebilir. Bu ilk haftalarda, göğüslerinizi şiş, acılı, ağrılı ve dokunmaya karşı olağanüstü bir şekilde hassas hissedebilirsiniz. Bu ağrının sebebi östrojen ve progesteron hormonlarındaki artışın neden olduğu göğüs dokusu değişikliklerinin yanı sıra göğüslerinizdeki artan kan akışıdır.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Hassas göğüsler için çözüm
•Özellikle egzersiz yaparken veya geceleri uyumanıza yardımcı olması için iyi, destekleyici bir sütyen giyin.
• Midenizin üzerine yatmaktan kaçının.
4 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 252 gün kaldı!
Bebeğinizin gelişimindeki en önemli ve risklere açık dönem bu hafta başlıyor ve sonraki altı hafta boyunca devam edecek. Bu süre boyunca, bebeğinizin tüm organları gelişmeye ve çalışmaya başlayacak. Bebeğiniz bu “embriyonik dönemde” iken, gelişimini engelleyebilecek her şeye karşı özellikle duyarlıdır.
Şimdiden itibaren doğacak olan bebeğiniz, organlarının ve uzuvlarının gelişeceği iki tabaka, epiblast ve hipoblasta sahip. İlkel plasenta da bu noktada iki katmandan oluşmaktadır. Hücreleri rahminizin duvarına doğru yol açar ve bu haftanın sonunda işlev görmeye başladığında gelişmiş olan plasentanın büyümekte olan bebeğinize besin ve oksijen sağlaması için kanınızın içeriye akacağı alanlar yaratır.
Ayrıca, şu anda bebeğinize ev sahipliği yapacak olan amniyotik kese, büyüdükçe onun için yastık görevi görecek olan amniyotik sıvı ve bebeğinizin kırmızı kan hücrelerini üreten ve plasenta bu görevi devralmaya hazır olana dek ona besin ulaşmasına yardımcı olan yumurta kesesi de artık mevcuttur.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Gebe kalmanın ardından, embriyonuz vücudunuzun onu bir işgalci olarak reddetmesini engellemek için erken hamilelik faktörü salgılamaya başlar
Hamileliğin 4. Haftasında Vücudunuz
Bu hafta, evde yapılan bir hamilelik testi size hamile olup olmadığınızı kesin bir şekilde söyleyebilir. Eğer pozitif sonuç aldıysanız, tebrikler! Bunu kutlayın ve daha sonra doktorunuzu arayarak ilk doğum öncesi randevunuzu alın. Randevu için bir ay veya daha fazla beklemeniz gerekirse şaşırmayın. Pek çok doktor en az 8 hafta geçene kadar sizi görmeyecektir. Ancak tüm soruları bu zamana kadar saklamayın. Eğer reçeteli veya reçetesiz herhangi bir ilaç tedavisi görüyorsanız bunlara devam etmenin güvenli olup olmadığını şimdi sorun. Ve eğer halihazırda başlamadıysanız doktorunuza danışarak bir prenatal vitamin almaya başlayın. Semptomlarla ilgili olarak pek çok kadın gazdan şikayet eder. Hamilelik midenizdeki ve bağırsaklarınızdaki bakterilere yiyecekleri ayrıştırmak için daha fazla zaman tanıyarak sindirimi yavaşlatır ve bu durum fermantasyonu artırarak gaza neden olur.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Gazı rahatlatmanın 5 yolu
1. Vücudunuzda gaza sebep olan yiyecekleri bulun ve onları yemeyi azaltın. En çok gaz yapanlar: fasulye, lahana, karnabahar, brüksel lahanası, brokoli, kuşkonmaz, soğan, armut, enginar ve karbonatlı içecekler.
2. Büyük porsiyon yemek yemeyin. Bunun yerine gün boyunca birkaç kez küçük porsiyon yemek yiyin.
3. Yemek yerken konuşmayın. Yemeğe zaman ayırın ve iyice çiğneyin.
4. Yemek sırasında sıvı alımını azaltın (bunu yemek aralarında sıvı alarak dengeleyebilirsiniz).
5. İçeceklerinizi şişeden ya da pipetle içmek yerine bir bardaktan için ve hızlı bir şekilde hepsini bir kerede yutmayın.
5 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 245 gününüz kaldı!
Bebeğiniz yaklaşık olarak bir susam tohumu büyüklüğünde ve bir insandan çok küçücük bir kurbağa yavrusuna benziyor. Bu hafta büyük bir gelişme var: Bebeğinizin beyni büyümeye başlıyor! Bebeğinizin beyni, aynı zamanda omurilik, sinirler ve omurgasını da oluşturacak olan nöral tüp yoluyla gelişir. Nöral tüp kusurlarını engellemek için folik asit alma yönündeki tavsiyeleri duyduysanız, bunun neden bu kadar önemli olduğunu anlayabilirsiniz. Bebeğiniz şimdi üç katmandan oluşuyor – ektoderm, mezoderm ve endoderm. Bunlar daha sonra onun organlarını ve dokularını şekillendirecekler. Bebeğinizin nöral tüpü ektoderm adı verilen en üst katmanda gelişir. Bu katman aynı zamanda onun cildini, saçını, tırnaklarını, diş enamelini ve meme ve ter bezlerini oluşturacak. Kalbi ve dolaşım sistemi orta katmanda veya mezodermde şekillenmeye başlar. Mezoderm aynı zamanda bebeğinizin kaslarını, kıkırdaklarını, kemiklerini ve derialtı dokusunu oluşturacak. Üçüncü katman veya endoderm onun akciğerlerini, bağırsaklarını ve temel üriner sistemini ve bunun yanı sıra onun tiroidini, karaciğerini ve pankreasını meydana getirecek. Bu arada, bebeğinize besin ve oksijen sağlayan ilkel plasenta ve göbek bağı artık çalışmaya başladı.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Yumurta ve spermin birleşmesiyle yaratılan hücre, bebeğinizi oluşturmak için 100 trilyondan fazla hücreye bölünecek.
Hamileliğin 5. Haftasında Vücudunuz
Dış dünyadakiler, sizin içinizde olup biten büyük gelişmelerin belirtilerini henüz farketmezler. Buna karşın biraz solgun görünebilirsiniz. Eğer pek çok kadın gibiyseniz, mide bulantısı (sadece sabahları da değil), yorgunluk ve sık sık idrara çıkma durumunda kalacaksınız. Pek çok kadın mide bulantısını beklemesine karşın, sık sık idrara çıkma ihtiyacı (bazen her saat başı gibi sıklıkla – hatta geceleri bile) bir sürpriz olabilir. Bu durumdan da hamilelik hormonları sorumludur. Ne yazık ki, bu semptom sizi hamileliğiniz boyunca uğraştırabilir ama bebeğiniz doğduktan sonra tamamen ortadan kaybolacaktır.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Tuvalet ihtiyacını azaltmak
Sürekli tuvalete gitmek istemiyor musunuz? Şu tavsiyeleri deneyin:
• Kahve, çay ve diğer kafeinli içeceklerden sakının.
• İdrarınızın tamamını boşaltabilmek için öne doğru eğilin.
• Geceyarısı tuvalete gitmek zorunda kalmamak için akşam yemeğinden sonra sıvı alımını azaltın.
• Herhangi bir ufak sızıntıyı emmesi için ince ped kullanın.
6 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 238 gün kaldı!
Kalbiniz bebeğiniz için aşkla doluyor mu? Evet, ama sürekli büyüyen tek kalp sizinki değil. Bebeğinizin kalbi de büyüyor ve sağ ve sol bölmelere bölünüyor. Ama en heyecan verici kısmı onun küçücük kalbinin şimdi çarpması (dakikada 100-130 vuruşluk bir hızla) ve onun vücudunun her yerine kan pompalaması. Bebeğinizin vücudunun uzuvlarını ve sistemlerini oluşturacak olan hücreler vücudu şekil almaya başladıkça hızlı bir şekilde bölünüyor. Şimdiden küçük bir mercimek büyüklüğüne erişti (boydan boya 4-5 milimetre).
Eğer rahim duvarınızı görebilseydiniz, bebeğinizin gözlerinin ve burun deliklerinin bulunacağı geniş bir baş ve karanlık noktalar görürdünüz. Kafasının iki yanındaki gölgeli çukurlar onun gelişmekte olan kulaklarını gösteriyor ve kolları ve bacakları çıkıntı şeklindeki tomurcuklar gibi görünüyor. Elleri, ayakları ve parmakları çok yakında daha belirgin hale gelecek. Daha sonra bebeğinizin ağzı olacak olan açıklığın altında, en sonunda boynunun ve alt çenesinin gelişeceği küçük katlar var (İç kısımda dili ve ses telleri henüz şekillenmeye başlıyorlar). Bebeğinizin bağırsakları gelişiyor ve akciğerlerinin olacağı yerde küçücük nefes alma kanalları görülmeye başlıyor. Aynı zamanda kas lifleri de oluşmaya başlıyor ve bu haftanın ortasında muhtemelen küçücük kollarını hareket ettirmeye başlayacak. Sabırlı olun. Bebeğinizin hareketlerini hissetmeniz için muhtemelen ikinci üç aylık döneminizin birkaç haftası geçene kadar beklemeniz gerekecek.
Hamileliğin 6. Haftasında Vücudunuz
Eğer şimdiye kadar olmadıysa, çok yakında kendinizi hamileliğin duygusallığı içinde dolaşırken bulabilirsiniz, bir gün karamsarken diğer gün mutlu hissediyor olabilirsiniz. Bu ne kadar rahatsız edici olsa da – özellikle de kontrollü davranmakla övünen biriyseniz- yaşadığınız şey tamamen normal ve muhtemelen hamileliliğiniz boyunca sürecek. İnişli çıkışlı duyguların nedeni kısmen değişken ve (pek çok durumda) çok yüksek düzeylerdeki hormonlardır. Ama hormonları bir yana bırakın, tüm hayatınız değişmek üzere ve kim böyle bir durumda duygusal hissetmeyebilir ki?
Hamileliğin ilk zamanlarında lekelenme (iç çamaşırınızda veya idrara çıktıktan sonra tuvalet kağıdında kan lekelerinin bulunması) veya kanama oldukça yaygındır ancak bazen düşük veya dış gebelik habercisi olabilir. Bu nedenle herhangi bir lekelenme veya kanama durumunda doktorunuza danışınız.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Değişken ruh haliyle baş etmek
• Kendinize duygularınızdaki değişimin normal olduğunu hatırlatın.
• Stresi önlemek için adım atın — egzersiz yapmak, uyumak, sohbet etmek ve doğru şekilde yemek yemek size yardımcı olabilir.
• Neler olduğunu eşinize ve arkadaşlarınıza anlatın. Eğer nedenini anlarlarsa, durumu kişisel olarak almaya daha az meyilli olacaklardır.
• Aşırı stresli veya depresif hissediyorsanız, doktorunuzla konuşun.
7 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 231 gün kaldı!
Bebeğiniz şimdi neredeyse 1,2 cm boyunda. Dirsek eklemleri ve belirgin, hafif ağ şeklinde el ve ayak parmakları var. Dişleri ve ağzının iç kısmı şekil alıyor ve kulakları gelişmeye devam ediyor. Gözkapağı çukurları küçücük gözlerini kısmen kapatıyor ve burnunun ucu ortaya çıkmaya başlıyor. Cildi kağıt inceliğinde ve damarları açıkça görülebiliyor. Küçük bebeğinizin aynı zamanda bir apandisti ve sindirime yardımcı olmak için insülin hormonunu üretecek olan bir pankreası var. Karaciğeri alyuvar üretmekle meşgul ve bebeğinizin büyüyen bağırsaklarından oluşan bir halka, onun küçücük bedenine oksijen ve besin taşıyacak olan belirgin kan damarlarına sahip göbek bağına doğru çıkıntı halinde uzanıyor. Bebeğinizin küçük bir kuyruğu varmış gibi görünüyor (aslında, bu onun kuyruk kemiğinin bir uzantısı), ama sonraki birkaç hafta içerisinde görünmez olacak.
Henüz onun dönüşlerini hissedemezsiniz ancak küçük, hareketli fasulyeniz sulu evinin içinde düzensiz bir şekilde hareket ediyor.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Diğer aylara göre Ağustos ve Eylül aylarında daha fazla bebek doğmaktadır. En az doğum olan ay ise Kasım ayıdır.
Hamileliğin 7. Haftasında Vücudunuz
Sabah bulantılarından (aslında ne zaman geleceği belli olmadığı için bu yanlış bir adlandırmadır) dolayı az yemeye çalışmak neredeyse imkansızdır. Hamile kadınların neredeyse yüzde 75’i genellikle ilk üç ay içerisinde kusma olsun veya olmasın bulantı durumunu yaşarlar (Eğer ihtiyatlıysanız bu durum sabah bulantısı gibi normaldir ve kaygılanacak bir durum yoktur. Çok az sayıda şanslı kadın bu dönemi mide bulantısı olmadan geçirmektedir). Sabah bulantısı olan kadınların çoğu ikinci üç aylık dönemde azalma olduğunu belirtmektedir. Eğer mide bulantınız ağırsa ve kelimenin gerçek anlamıyla su dahil hiçbir şeyi midenizde tutamıyorsanız mutlaka doktorunuzu arayın.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Sabah bulantısını hafifletme
• Yatağınızın yanında kraker gibi sade atıştırmalıklar bulundurun ve kalkmadan önce midenizi yatıştırmak için birkaç tane yiyin.
• Protein bakımından zengin yemekleri deneyin (mesela yağsız yoğurt). Küçük çaplı bir araştırma protein yönünden zengin yiyeceklerin mide bulantısını karbonhidratlara göre daha fazla azalttığını göstermektedir.
• Gün boyunca az ve sık sık yemek ve atıştırmalık yiyin, böylece mideniz hiçbir zaman boş kalmaz.
• Yağlı, baharatlı, asitli ve kokusu midenizi bulandıran yiyeceklerden uzak durun.
8 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 224 gün kaldı!
Bebeğiniz şimdi 1,5 cm uzunluğunda, yaklaşık olarak bir fasulye büyüklüğünde. Daha birkaç haftaya kadar karnınızın içindeki bu kıpırdamaları hissedemeyecek olsanız da sürekli olarak hareket ediyor ve yer değiştiriyor. Embriyonik kuyruğu görünmez hale geliyor ve gözkapağı gözlerini gerçekten kapatıyor. El ve ayak parmakları uzuyor. Kolları da uzamaya devam ediyor ve elleri şimdi bileğinden bükülüyor. Dizi ve dirsekleri şekillendiği için şimdi ikisini de bükebiliyor ve ayakları vücudunun önünde biraraya gelebilecek kadar uzun olabilir. Vücudu düzleştikçe başı daha dik hale geliyor. Solunum tüpleri boğazından gelişmekte olan akciğerlerinin bölümlerine doğru uzanıyor. Beynindeki sinir hücreleri de birbirleriyle birleşmek için kollara ayrılıyor ve ilkel nöral yollar oluşturuyor. Bebeğinizin hangi cinsiyetten olduğuna dair tahminler yürütüyor olsanız da, dış genitaller kızınız mı yoksa oğlunuz mu olduğunu belli edecek kadar gelişmiş durumda değil.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Doğal yoldan ikiz bebeklere sahip olma şansınız yüzde ikiden daha az. Ancak tedavi yöntemiyle hamile kalırsanız, şansınız yüzde 20 gibi yüksek bir rakama ulaşabilir.
Hamileliğin 8. Haftasında Vücudunuz
Henüz çok kilo almamış olmanıza rağmen vücudunuzun bazı bölgeleri – göğüsleriniz gibi- kesinlikle büyüyor. Pek çok kadının hamilelik sırasında kup ölçüsü büyür. Bu büyümenin nedeni göğüslerinizdeki kanalların ve diğer yapıların bebeğinizi beslemek için büyümesi ve bu büyüme nedeniyle kan akışı ve doku genişlemesinin artmasıdır. Pek çok hamile kadın, ilk üç ayda göğüslerinin nasıl büyüdüğünü görüp şaşırırlar. Rahatınız için yeni bir sutyen alın. Hamileliğinizin bu haftasında bazı başka değişiklikler de hissedebilirsiniz: belli yiyeceklerden ve keskin kokulardan iğrenme (burnunuz şimdi daha hassas) ve vücudunuz yeni bir canlı yaratmak üzere fazla mesai yaptığı için kemiklerinize kadar işleyen bir yorgunluk. Uyuma güçlüğü ve hamileliğinizle ilgili gerginlik de - mide bulantısı ve kusmadan bahsetmeye bile gerek yok- enerjinizi alıp götürebilir. Ama bir iyi haberimiz de var. Pek çok kadın ilk üç aydan sonra kendini daha iyi hissediyor.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Yorgunluk ve bitkinliğe karşı savaşma
• Yatağa erken girin. Eğer gözlerinizi saat 8.00’den sonra açamayacak gibiyseniz, uykuya direnmeyin. Şimdi dinlenmeniz gerek, bu yüzden erkenden uyuyun.
• Gün boyunca şekerleme yapın. 15 dakika bile günü geçirmenize yardım edebilir.
• Boş bir gününüz olmasına gayret gösterin.
• Daha fazla meyve, sebze, süt ürünü, tam tahıl ve yağsız et tüketin. İyi dengelenmiş bir diyet enerjinizi artırabilir.
• Biraz egzersiz yapın. Ne kadar zor görünürse görünsün, bunu birkaç kez denerseniz, kendinizi ne kadar iyi hissettiğinizi görüp şaşıracaksınız.
9 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 217 gün kaldı!
Bebeğiniz neredeyse 2,4 cm uzunluğunda – yaklaşık bir üzüm büyüklüğünde- ve henüz birkaç gram ağırlığında, ama temel fiziksel yapısı yerleştiği için şimdi hızlı bir şekilde kilo almaya hazır. Giderek daha fazla insana benzemeye başlıyor. Embriyonik kuyruğu şimdi tamamen kayboldu ve vücudunun parçalarının gelişimi –organlar, kaslar ve sinirler dahil- hızlanıyor.
Gözkapakları gözlerini tam olarak kapatıyor ve gözleriyle birleşmiş bir şekilde kapalı. 27 haftalık olana kadar açılmayacaklar. Kulak memeleri var ve bu haftanın sonu itibariyle kulaklarının gelişimi tamamlanmış olacak. Üst dudağı tamamen şekillendi ve ağzı, burnu ve burun delikleri daha belirgin. Dokunma yüzeylerinin geliştiği parmaklarının uçları yavaşça genişliyor. Bebeğiniz şimdi tüm kol ve bacaklarını hareket ettirebiliyor. Kalbi de şu anda dört bölmeye ayrıldı ve kalp kapakçıkları gelişmeye başladı. Bebeğinizin dış cinsel organları şimdi görünüyor ama birkaç hafta daha kız mı erkek mi olduğu ayırt edilemeyecek.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Doğal yoldan ikiz bebeklere sahip olma şansınız yüzde ikiden daha az. Ancak tedavi yöntemiyle hamile kalırsanız, şansınız yüzde 20 gibi yüksek bir rakama ulaşabilir.
Hamileliğin 9. Haftasında Vücudunuz
Bazı kadınlar, özellikle de daha önce hamile olanlar, vücutlarının orta bölümünde bir genişleme hissettiklerini söylemelerine karşın hala hamile gibi görünmüyor olabilirsiniz . Duygusal olarak kendinizi hala çalkantılı hissedebilirsiniz, bir an bebekle ilgili heyecan duyarken, hemen ardından anne olma korkusunu yaşayabilirsiniz. Kendinize biraz tolerans gösterin. Neredeyse tüm bebek bekleyen aileler yeni bir bebeğin hayatlarını nasıl değiştireceği konusunda kaygı duyarlar ama büyük bir çoğunluğu daha sonra bir aile olmanın hayatlarında yaptıkları en iyi şeylerden biri olduğunu söylerler.
Bu hafta aynı zamanda aşırı gaz ve şişkinlik hissedebilirsiniz. Bunun başlıca nedeni hamileliğin erken dönemlerinde salgıladığınız progesteron hormonunun gastrointestinal sisteminiz dahil vücudunuzdaki yumuşak kas dokularını gevşetmesidir. Bu gevşeme durumu sindirim sisteminizi yavaşlatır ve bu da daha fazla gaz, şişkinlik, geğirme, gaz birikmesi ve genel olarak – özellikle çok yedikten sonra- midenizde rahatsızlık hissetmenize neden olabilir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Şişkinlik ve hazımsızlığın çözümüne destek
• Geniş ve rahat giysiler giyin; bel ve karın bölgenizde herhangi bir sıkılık olmasından kaçının.
• Sakız çiğnemeyin veya sert şekerleri yemeyin.
• Tatlandırıcı içeren sakız ve şekerlerden kaçının.
• Egzersiz yapın — canlı bir yürüyüş bile ağır işleyen sindirim sisteminize yardımcı olabilir.
• Küçük porsiyon yemekler yiyin ve yemek yerken sıvı alımını azaltın.
• Her zaman oturarak yiyin, yavaşça ve iyice çiğneyin.
10 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 210 gün kaldı!
Bebeğiniz artık bir embriyo değil! Sadece bir mandalina tanesi büyüklüğünde, baştan popoya kadar ancak 2,4 cm veya biraz daha fazla ve 7 gramdan az olmasına karşılık, gelişiminin en kritik kısmını tamamladı. Bu, onun vücudundaki dokuların ve organların hızlı bir şekilde büyüdüğü ve olgunlaştığı cenin dönemi olarak adlandırılan dönemin başlangıcı. Yaşamsal organları – karaciğer, böbrek, bağırsaklar, beyin ve akciğerler- şimdi şekillenmiş durumdalar ve hamileliğiniz boyunca gelişimlerini devam ettirecek olmalarına rağmen çalışmaya başlıyorlar. Karaciğeri alyuvar üretimine devam ediyor ve daha önce bu hücreleri besleyen yumurta kesesine artık ihtiyaç yok ve giderek yok olmaya başlıyor.
Sonraki üç hafta boyunca, bebeğiniz iki kattan fazla uzayarak 7 cm’ye yaklaşacak. Kafası, birkaç hafta öncesi ile kıyaslandığında oransal olarak daha küçük ama hala tüm vücudunun uzunluğunun neredeyse yarısı kadar. Gelişmekte olan beyni kafasının ön tarafını kaplıyor ve kafasında yüksek bir yerde duruyor: daha sonra geri çekilerek insana daha fazla benzeyen bir görüntü oluşturacak. Her geçen gün, daha küçük ayrıntılar- küçücük el ve ayak tırnakları ve şeftali tüyü saçlar dahil- vücudunda görülmeye başlıyor. Parmakları şimdi tamamen birbiriden ayrıldı. Kolları dirsekten bükülüyor ve hafifçe eğiliyor; elleri bilekten bükülüyor ve kalbinin üzerinde buluşuyor; bacakları uzuyor ve ayakları vücudunun önünde birleşecek kadar uzamış durumda. Yoğun bir şekilde amniyotik sıvıyı yutuyor ve tekmeliyor.
Bebeğinizin bu haftaki durumunu görebilseydiniz, parşömen inceliğindeki cildi boyunca omurgasının planını görebilirdiniz. Spinal sinirler omuriliğinden dışarı doğru uzanmaya başlıyor.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Doğal yoldan ikiz bebeklere sahip olma şansınız yüzde ikiden daha az. Ancak tedavi yöntemiyle hamile kalırsanız, şansınız yüzde 20 gibi yüksek bir rakama ulaşabilir.
Hamileliğin 10. Haftasında Vücudunuz
Bir sonraki doktor ziyaretinizde, doktorunuzun göbek bölgesinde gezdireceği elle tutulan ses dalgalı bir stetoskop olan bir Doppler yardımı ile bebeğinizin kalp atışlarını duyabilirsiniz. Pek çok kadın bebeklerinin küçük kalp seslerinin dörtnala giden atlar gibi ses çıkardığını ve onu ilk defa duymanın ilk üç ayın en büyük eğlencelerinden biri olduğunu söyler.
Hamile olmadan önce, rahminiz yaklaşık olarak bir armut büyüklüğündedir. Şimdi ise bir greyfurt büyüklüğünde. Böylesine hızlı bir büyüme ve ağırlık artışı rahminizi destekleyen bağ dokuların gerilmesine sebep olabilir. Bu gerilmenin sonucu olarak abdominal bölgede meydana gelen ağrılar ilk üç ayda nadiren görülür, bu nedenle herhangi bir rahatsızlık hissederseniz, ve özellikle de bu ağrıya lekelenme, kanama, ağır ateş ve üşütme, hafif vajinal akıntı, idrar yaparken rahatsızlık, mide bulantısı ve kusma eşlik ediyorsa veya ağrı birkaç dakikalık bir dinlenmeden sonra geçmiyorsa doktorunuza başvurun.
Normalden daha fazla tükürük salgıladığınızı fark ettiniz mi? Bu, özellikle ağır sabah bulantısı yaşayan ya da mide yanmasından şikayetçi olan hamile kadınlarda yaygın görülen bir semptomdur. Bunun neden olduğunu kimse tam olarak bilmemektedir: bunun nedeni tükürük salgılamanızda bir artış, yutmada bir azalma (mideniz rahatsız olduğunda yaygın bir durum) veya ikisinin bir bileşimi olabilir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI -Aşırı tükürüğü kontrol etme
• Günde birkaç kez dişlerinizi fırçalayın ve gargara kullanın.
• Sık sık ve az yemek yiyin.
• Daha fazla su için. Yanınızda bir su şişesi bulundurun ve sık sık ufak yudumlar alın.
• Sert bir şeker emin veya şekersiz bir sakız çiğneyin. Bu tükürük salgılamanızı azaltmayacaktır ancak salgıladığınız tükürüğü yutmanızı kolaylaştıracaktır. (Tükürük salgısını artırabilecek ekşi şeker ve sakız tüketiminden kaçının)
• Tüm bunlar işe yaramazsa, kendinize tükürüğün önemli olduğunu çünkü virüs, mantar ve bakteri karşıtı özellikleriyle dişlerinizi ve ağzınızı koruduğunu hatırlatın.
11 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 203 gününüz kaldı!
Bir incir büyüklüğündeki bebeğiniz şimdi tamamen şekillendi — 2,6 cm uzunluğunda ve 7 gram ağırlığında. Derisi hala şeffaf ve kan damarlarının pek çoğunun boylu boyunca görülmesine olanak tanıyor. El ve ayak parmakları birbirinden ayrıldı ve çok yakında yumruklarını açıp kapayabilir. Şimdiden yoğun bir şekilde tekmeliyor ve geriniyor. Vücudu büyüdükçe ve daha fazla gelişip fonksiyonel bir hale geldikçe bu hareketler artacak. Bebeğinizin diyaframı geliştikçe, hıçkırmaya da başlayabilir. Hala çok küçük olduğu için onun rahim içindeki hareket ve yutkunmalarını yaklaşık bir ay gibi bir süre daha hissetmeyeceksiniz.
Hamileliğinizin 11. Haftasında Vücudunuz
Şimdiye kadar düzenli olarak antrenman yapıyor muydunuz? Eğer yapmıyorduysanız, şimdi başlamak için harika bir zaman. Egzersiz, kas elastikiyetini, gücünü ve sağlamlığını destekler ve bu üç özellik size hamilelik boyunca artan ağırlığınızı taşımanıza, doğumun fiziksel stresine hazırlanmanıza ve bebeğiniz doğduktan sonra tekrar eski şeklinize dönmenize yardımcı olur. Güvenli olanlar: Doktorunuza danışarak dokuz ayın tamamı boyunca yüzme ve yürüme harika seçeneklerdir. Güvenli olmayanlar: her türlü temas sporları ve doğa sporları, yüksek düşme veya diğer yaralanma risklerine sahip olan sporlar ve sualtı dalış.
Mide bulantısı yeterli çeşitlilikte sağlıklı yiyecek yemenizi imkansız hale getirdiyse veya yeterince kilo alamadıysanız endişe etmeyin. Pek çok kadın ilk üç ay boyunca ortalama 900 gram ile 2,5 kilo arasında kilo alır. Muhtemelen yakında iştahınız geri gelecek ve haftada yaklaşık yarım kilo almaya başlayacaksınız. Bu arada, arayı kapatmak için yiyebildiğiniz her şeyi yiyin ve her gün doğum öncesi vitamininizi almaya devam edin.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Vitamininizi mideye daha kolay göndermenin yolları
Pek çok kadın, her sabah doğum öncesi vitaminlerini yutmaya çalışmanın mide bulantılarını artırdığını söylemektedir. Eğer onlardan biriyseniz, şu ipuçlarını deneyin:
• Doktorunuzun önerdiği vitamininizi yiyeceklerle beraber veya yatağa gitmeden hemen önce alın.
• Tableti yarıya bölün- küçük parçaları yutmak daha kolay olacaktır.
• Doktorunuza çiğnenebilir doğum öncesi vitaminlerini veya boğazınızdan kolayca geçmesi için çok küçük olan veya kaplanmış olan tabletleri sorun. Tüm bunlar reçeteyle satınalabileceğiniz seçeneklerdir.
12 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 196 gün kaldı!
Bebeğiniz 4,8 cm’ye ulaştı (yaklaşık olarak bir misket limonu büyüklüğünde) ve 14 gram ağırlığında. Yüzü giderek daha fazla insana benziyor. Başının yanlarından başlayan gözleri yüzüne daha yakın hale geldi ve kulakları da nihai konumlarına yaklaştı. Göbek bağına doğru uzanacak şekilde hızla büyüyen bağırsakları neredeyse karın boşluğuna doğru hareket etmek üzere. Böbrekleri idrar torbasına idrar salgılıyor. Sinir hücreleri hızla çoğalıyor ve sinapsları (beyindeki nörolojik yollar) şekilleniyor. Bebeğiniz şimdi emme dahil daha fazla reflekse sahip ve birkaç haftaya kadar onun hareketlerini hissedemeyecek olsanız da karnınızı dürtüklediğinizde kıpırdayacaktır.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Çalışmalar bir bebeğin kalp atışı sayısı ile bir kız mı yoksa erkek mi taşıdığınızın tahmin edilebileceği inanışının hiçbir gerçekliğinin olmadığını gösteriyor.
Hamileliğinizin 12. Haftasında Vücudunuz
Rahminiz pelvik kemiklerinizin üzerine doğru yükseliyor ve doktorunuz şimdi karnınızın alt bölgesinde onun alt kısmını (fundus) hissedebilir. Muhtemelen birkaç haftaya kadar hamile giysilerine ihtiyacınız olmayacaksa da, bel çevrenizin kalınlaştığını ve geniş ve daha az sıkıcı elbiselerle daha rahat ettiğinizi kesinlikle fark etmişsinizdir.
Aynı zamanda, sıklıkla göğüs kemiğinizin altından boğazınızın alt bölümüne kadar uzanan bir yanma hissi olan mide yanması durumu da yaşıyor olabilirsiniz (aynı zamanda asit hazımsızlığı da denir). Bu, hamileliğin yaygın yan etkilerinden biridir ve nedeni de vücudunuzdaki hormonal ve fiziksel değişimlerdir. Hormonlar yemek borusunu mideden ayıran kapakçığı gevşetirler ve böylece gastrik asidin özellikle yaslandığınızda yemek borusuna geri sızmasına neden olurlar. Bu asitler rahatsız edici bir yanma hissi yaratır. Ağrı şiddetli ve huzursuz edici olabilir ve çoğunlukla yemek yeme ve uyuma keyfini ortadan kaldırabilir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Mide yanmasının şiddetini hafifletme
• Gün boyunca küçük porsiyon yemekler yiyin ve iyice çiğneyin.
• Kızarmış, baharatlı, yağlı veya asitli gibi sorunu daha da kötü hale getiren yiyeceklerden kaçının. Çikolata ve nane de yaygın suçlulardır.
• Karbonatlı veya kafeinli içeceklerden ve turunçgil sularından kaçının. Yemek sırasında sıvı alımını azaltın.
• Yatmadan önce yemeğin üzerinden en az bir saat geçmesini bekleyin ve destekli bir şekilde uyuyun ki mide asitleriniz midenizde kalsın.
13 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 189 gün kaldı!
Karnınız yakında tüm dünyaya bir bebek beklediğinizi duyuracak kadar büyük hale gelebilir ama bebeğiniz hala minnacık. Aslında, baştan popoya kadar sadece 7,2 cm uzunluğunda ve yaklaşık 2,8 gram ağırlığında. Çok küçük olmasına karşın, karnınızda şu anda, birkaç hafta öncesine göre çok daha orantılı bir yapıya sahip, tamamen şekillenmiş bir bebek var. Önceki haftalarda, bebeğinizin başı vücudunun geri kalanını gölgede bırakıyordu – ama şimdi kafası vücudunun yaklaşık üçte biri kadar. Küçücük, benzersiz parmak izleri şimdiden oluştu. Böbrekleri ve boşaltım sistemi çalışıyor ve yutmakta olduğu amniyotik sıvıyı idrarıyla boşaltmaya başlıyor. İkinci üç ayınıza başlarken, bebeğinizin kritik gelişmesinin büyük kısmı tamamlanmış olacak ve düşük yapma ihtimaliniz ciddi ölçüde azalacak.
Hamileliğin 13. Haftasında Vücudunuz
Şimdi kutlama zamanı! Bu, ilk üç ayınızın son haftası. Bir sonraki hafta ikinci üç ayınıza girmiş olacaksınız. İki nedenden dolayı bu harika bir haber: Birincisi düşük yapma riskiniz önemli ölçüde azalıyor ve ikincisi, pek çok kadın sabah bulantısı gibi hamileliğin erken dönemlerinde görülen semptomların hafiflediğini görüyor. Doğuma hala aylar var ama göğüsleriniz şimdiden doğumdan sonraki birkaç günde sütünüz gelmeye başlamadan önce bebeğinizi besleyecek, besin yönünden zengin bir sıvı olan kolostrumu (ağız sütü) yapmaya başladı. Pek çok çift mide bulantısı azaldıkça ve enerjiniz geri geldikçe belirgin bir libido artışı da fark ederler. Doktorunuz size aksini söylemediği sürece, hamilelik süresinde cinsel ilişki tamamen güvenlidir ve sizin veya eşinizin bebeği incitme şansınız yoktur.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Aşırı vajinal akıntıyla baş etmek
Hamilelik boyunca, vücudunuzda dolaşan ekstra östrojen ve vajinal bölgenize giden kan akışının artmasından dolayı normalden daha fazla beyaz vajinal akıntı olması yaygın bir durumdur. Bunu durdurmak için yapabileceğiniz bir şey yoktur ama ıslaklığı emmek için parfümsüz bir günlük ped kullanmanız rahat ve temiz hissetmenizi sağlayabilir. Genital sorunları uzakta tutmak için:
• Her zaman önden arkaya doğru temizlenin.
• Pamuklu iç çamaşırı giyin.
• Sıkı pantolonlar, naylon çamaşırlar, banyo köpükleri, hijyen spreyleri, parfümlü pedler veya tuvalet kağıtları ve kokulu veya deodorantlı sabunlardan kaçının. (Kokulu ve deodorantlı maddeler derinizi ve vajinal dokunuzu tahriş edebilir.)
• Antiseptik sıvılar ile yıkanmayın. Bu, sadece vajinanızdaki doğal kimyasal dengeyi bozmakla kalmaz, mantar ve diğer enfeksiyon risklerini artırır ve hamilelik boyunca dolaşım sisteminizde bir hava kabarcığı da yaratabilir – bu oldukça nadir görülen bir durum olmakla birlikte, sizin ve/veya bebeğiniz için ölümcül olabilecek bir hava embolisine (damar tıkanıklığı) de neden olabilir. Eğer başka tür akıntılarınız varsa veya yoğun bir kokuya sahipse, doktorunuza danışın- bu bir enfeksiyon işareti olabilir. Hamileliğinizin ilerleyen safhalarında akıntıda bir artış hissederseniz ve akıntı özellikle sümüksü, sulu veya kana benzeyen türdeyse doktorunuza danışın. Bu erken doğumun bir işareti olabilir.
14 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 182 gün kaldı!
İkinci üç ayınıza hoş geldiniz! Bu, hamileliğinizde çok önemli bir dönem çünkü bebeğinizin kritik gelişim dönemlerinden birinin sonuna işaret ediyor. Bebeğinizin vücudundaki tüm temel yapılar – iç ve dış bölgelerdeki- şimdi oluşmuş durumda. Elbette bunlar hala çok küçük. Bebeğiniz başından poposuna kadar sadece 8 cm uzunluğunda -yaklaşık bir limon kadar- ve 42 gram ağırlığında.
Bebeğinizin vücudu, şimdi daha belirgin hale gelmiş olan boynunun üzerinde duran kafasından daha hızlı büyüyor. Bu haftanın sonu itibariyle, kolları da uzamış olacak ve vücudunun geri kalanı ile orantısal hale gelecek (ancak bacaklarının hala biraz büyümesi gerekiyor). Tüm vücudunun etrafında lanugo adı verilen aşırı derecede ince tüyler oluşmaya başlıyor. Karaciğeri bu hafta safra salgılamaya başlıyor, ki bu karaciğerinin düzgün bir şekilde çalıştığını gösterir ve dalağı kırmızı kan hücresi üretimine katkı yapmaya başlıyor.
Bebeğiniz aynı zamanda doğuma kadar devam edecek normal bir süreç olarak idrar üretiyor ve ürettiği idrarı amniyotik sıvıya boşaltıyor. Hala onun hareketlerini hissedemiyorsunuz ama elleri ve ayakları ( şimdi 0,6 cm uzunluğunda) daha esnek ve hareketli. Beyin itkileri sayesinde gözlerini kıstıkça, kaşlarını çattıkça ve yüzünü buruşturdukça yüz kasları çalışıyor. Şimdi bir şeyleri tutabilir ve böylece başparmağını emebilir.
Hamileliğin 14. Haftasında Vücudunuz
Rahat bir nefes alabilirsiniz çünkü düşük yapma riskiniz ilk üç aya göre önemli ölçüde azaldı. Aynı zamanda mide bulantısı, yorgunluk ve göğüs gerginliği gibi semptomların da hafiflediğini fark edebilirsiniz. (Eğer hala bunlardan şikayetçiyseniz, biraz bekleyin. Bu rahatsızlıkların sona ermesi çok uzun zaman almayacak). Pek çok hamile kadın şimdi değişen vücutlarıyla daha enerjik ve rahat hissettiklerini söylüyorlar. Eğer ilk kez anne oluyorsanız bu haftadan itibaren karnınız belirginleşmeye başlıyor. (Eğer daha önce çocuğunuz olduysa, muhtemelen karnınızı göstermeye daha önce başlamışsınızdır.) Rahminizin üst kısmı kasık kemiğinizin hala çok az üstünde olmasına karşın, bu büyüme göbeğinizi biraz daha öne çıkarmak için yeterli olabilir. En sonunda, sizin ve eşinizin beklediği, hamileliğin görünür kanıtı ortada! Bu hayret verici zamanı planlamak, hayal etmek ve bunun tadını çıkarmak için kendinize zaman ayırın. Hamilelikle ilgili kaygılarınız olması normal ama kendinize ve bebeğinize özen göstermeye, odaklanmaya ve kendi vücudunuzu ilerleyen günler için hazırlamaya çalışın.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Kaygı ve korkuları nasıl azaltmalı
• Kendinize kadınların milyonlarca yıldır bebek doğurduğunu ve vücudunuzun ne yapacağını bildiğini hatırlatın.
• Kendinizi sevdiğiniz bir faaliyete verin. Kalın bir kitap okuyun, örgü örün, yemek pişirin –zamanı unutacağınız ve düşüncelerinizin akıp gideceği her türlü faaliyeti yapın.
• Yardım isteyin. Eşinizle veya arkadaşlarınızla konuşun. Egzersiz yapın — uzun yürüyüşler harikadır ve doğum öncesi yoga özellikle rahatlatıcıdır.
• Doğum öncesi masaj yaptırın. Bunu eşinizden de isteyebilirsiniz. Bu onun için de sizin ve bebeğiniz için güzel bir şey yapma şansıdır.
• Eğer stres ilişkilerinizi, işinizi veya uykunuzu etkiliyorsa, kendinize (ve bebeğinize) bir iyilik yapın ve doktorunuzla konuşun.
15 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 175 gün kaldı!
Baştan popoya kadar yaklaşık 9,6 cm boyunda olan bebeğiniz şimdi neredeyse 70 gram ağırlığında. Amniyotik sıvıyı solumak ve dışarıya vermekle meşgul ve bu onun akciğerlerindeki hava keselerinin gelişmesine yardım edecek. Şimdi bacakları kollarından daha hızlı büyüyor ve tüm eklemlerini , kol ve bacaklarını hareket ettirebiliyor. Bu, ellerinin de daha fonksiyonel bir hale geldiği anlamına geliyor. Ter bezleri ortaya çıkıyor ve gözkapakları tam olarak kapalı olmasına rağmen ışığı hissedebiliyor. Eğer karnınıza bir el feneri ışığı gönderebilseydiniz, muhtemelen ışıktan uzağa doğru hareket ederdi.
Eğer gelecek haftalarda ultrason için randevu aldıysanız (pek çok kadın 16-20. haftalar arasında alır), bebeğinizin cinsiyetini öğrenebilirsiniz! Ama bu bir sır olarak kalmaya devam ederse de üzülmeyin. Cinsiyeti kesin olarak saptamak resmin ne kadar berrak olduğuna ve bebeğinizin ultrason sırasındaki pozisyonuna bağlıdır: bükülmüş veya arkasını dönmüş olabilir, böylece sizi merakta bırakabilir.
Artık bebeğinizin tat alma organları da oluşmaya başlıyor ve Filedelfiya’da Monell Kimyasal Duyular Merkezi’nde yapılan bir araştırma bebeğinizin yediklerinizin tadını alabileceğini belirtiyor. Araştırmacılar hamile kadınların yedikleri yiyeceklerin tadının amniyotik sıvıya karıştığını buldular. Aynı zamanda hamilelik sırasında sağlıklı yiyecekler yemenin bebeğinizin bu yiyecekler için ömür boyu sürecek bir tercih geliştirmesine yardım ettiğini keşfettiler.
Hamileliğin 15. Haftasında Vücudunuz
Şu ana kadar muhtemelen 2,5 kg aldınız. Eğer biraz daha fazla veya az ise çok kaygılanmayın. Her kadın farklı hızda kilo alır. Hamileliğe iyice alışmışken, şimdi ve ilerleyen günlerde beklenmedik bir semptomla karşılaşabilirsiniz. Örneğin, eğer burnunuz tıkalıysa, bunun nedeni muhtemelen hamile oluşunuzdur. Artan östrojen mukozada şişmeyi artırabilir ve muhtemelen daha fazla mukus üretimini tetikler. Bu durum öyle yaygındır ki, doktorlar bunun için “hamilelikten kaynaklı burun yanması” diye bir isim bile kullanmaktadırlar. Bazı hamile kadınlarda da artan kan hacmi ve burundaki kan damarlarının genişlemesinin bir sonucu olarak burun kanaması şikayetleri görülür.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Burun tıkanıklığının çözümü
• Havayı nemlendirmek için yatak odanızda buhar makinesi bulundurun. (Bir başka alternatif de başınızın üzerine bir havlu koymak ve buhar sıcaklığındaki bir kase suyun üzerine eğilmektir.)
• Bol bol su için ve geceleri başınızı yukarıda tutun.
• Her bir burun deliğine tamponlu tuzlu bir burun spreyi veya tuzlu damlalar sıkın veya damlatın. Bu, burnunuzdan nefes almanızı kolaylaştıracaktır.
• Eğer çok kötü durumdaysanız ve uyuyamıyorsanız, burun tıkanıklığınızı giderecek bir ilaç vermesi için doktorunuza danışın.
16 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 168 gün kaldı!
Bebeğiniz bu hafta, başından poposuna kadar yaklaşık 10,8 cm uzunluğunda ve 96 gram ağırlığında. Sonraki üç hafta içerisinde, inanılmaz bir büyüme atağına girişecek, ağırlığını iki katına çıkarırken, boyu da uzayacak. Kol ve bacaklarının alt kısımları şimdi iyice gelişmiş durumda. Başı eskisinden daha dik ve gözleri başının ön kısmına doğru ilerledi. Kulakları son durumlarına çok yakın hale geldi. Dolaşım ve boşaltım sistemi dahil, vücudunun daha gelişmiş vücut sistemleri çalışıyor. Kafatasının şekli belirginleşmeye başladı ama saçı henüz fark edilemiyor. Kapalı olmalarına karşın, gözleri (yavaşça) hareket ediyor ve ayak tırnakları bile büyümeye başladı. El ve ayak tırnakları hamilelik boyunca uzamaya devam edecek, bu yüzden doğumdan hemen sonra tırnaklarının kesilmesi gerekirse şaşırmayın.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Kadınlar hamilelik sırasında ortalama 14 kilo alırlar. Yaklaşık onda biri 7.5 kilodan az alırken, beşte biri 18 kilodan fazla alır.
Hamileliğin 16. Haftasında Vücudunuz
İnsanlar size ne kadar harika göründüğünüzü söylüyorlar mı? Cilde kan akışının artması sayesinde “hamilelik ışıltısı” ortaya çıkar. Kendinizi daha rahat hissediyor da olabilirsiniz çünkü vücut sisteminizde dolaşan tüm hormonlara alıştınız ve mide bulantınız da muhtemelen hafifledi. Aynı zamanda bebeğinizin başına gelebilecek şeylerle ilgili daha az endişeleniyorsunuz.
Yakın zamanda, hamileliğin en muhteşem anlarından birini deneyimleyeceksiniz — bebeğinizin hareketini hissedeceksiniz. Bazı kadınlar 16 hafta gibi erken bir zamanda bu hareketi fark ederken, çoğu 18. haftaya kadar bunu fark etmez. Eğer bu sizin ilk bebeğinizse, kaygılanmayın – 20 haftaya kadar veya daha uzun bir süre için bebeğinizin hareketlerini fark etmeyebilirsiniz. Bu ilk hissetme kadından kadına değişir. Bazıları bunun küçük kımıltılar olduğunu söylerken, diğerleri onu gaz baloncuklarıyla karşılaştırır ve bir kısmı ise bu hareketi mısır patlaması olarak bile değerlendirebilir. Bu ilk kıpırdanmaların zarifliğinin tadını çıkarın. Bunların belirgin tekmelere dönüşmesi çok uzun zaman almayacak.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Hamilelik giysileri
Günlük giysilerinizle muhtemelen artık hiç rahat edemiyorsunuz. Hamile kıyafetleri alırken şunlara dikkat edin:
• Elastik bel çevresine sahip pantolonlar.
• Büzgü ipli beli olan bol pantolonlar ve etekler.
• Sizinle birlikte büyüyen bir sütyen.
• Büyüyen göğüslerinizi ve karnınızı rahat ettirmek için geniş elbiseler veya esnek bluzlar.
• Pamuklu gömlekler ve bluzlar (vücut sıcaklığınız normalden daha yüksektir ve pamuklular sizi serin tutar).
17 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 161 gününüz kaldı!
Bebeğiniz şimdi 140 gram ağırlığında, ve baştan poposuna kadar 12 cm uzunluğunda — yaklaşık olarak büyük bir soğan büyüklüğünde. Onu plasentaya bağlayan göbek bağı giderek kalınlaşıyor ve güçleniyor. Bebeğiniz eklemlerini ve iskeletini hareket ettirebiliyor ve şimdiye kadar lastiksi bir kıkırdak halinde olan iskeleti sertleşerek kemiğe dönüşüyor. Bunların bazıları doğduktan yıllar sonra bile kıkırdak olarak kalmaya devam edecek. Yeni doğmuş bir bebeğin iskeletinin 300 parçası vardır (kemik ve kıkırdak toplamı). Çocuğunuz büyüdükçe, bu parçaların bazıları sertleşir ve kaynaşır. Bebeğiniz yetişkinliğe eriştiğinde sadece 206 kemiği kalmış olacak.
Hamileliğin 17. Haftasında Vücudunuz
Vücudunuzun ön bölümünde ve dışarıya doğru daha fazla ağırlık oldukça, yürürken kendinizi biraz dengesiz hissedebilirsiniz. Yüksek topuklu ayakkabılarınızı bir kenara koyun ve düşme riskini azaltmak için alçak topuklu ayakkabılar giyin. Göbeğinizi farkında olmadan okşamaya ve ovmaya başladınız mı? Bu hareket hamile kadınlar arasında oldukça yaygındır ve bir çeşit duygusal yakınlığı ve korumacılığı gösterir. Karın bölgenizdeki bir sarsıntı sizin ve bebeğiniz için tehlikeli olabilir. Midenize zarar verebilecek her türlü aktivite ve spordan kaçının (tenis gibi bir oyundaki uçan toplar bile tehlikeli olabilir) ve her zaman araba kullanırken emniyet kemerinizi bağlayın. Maksimum koruma için emniyet kemerinin kucak kısmını göbeğinizin altında ve kalçanız boyunca vücudunuza oturan bir şekilde tutun.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Cilt kaşıntısı
Deriniz gerilmeye başladığı için göğüsleriniz ve göbeğiniz kaşınabilir. Bu durumu hafifletmek için şunları yapabilirsiniz:
• Ilık su – sıcak değil ile banyo yapmak.
• Hafif nemlendiricili bir sabun kullanmak.
• Banyo veya duştan sonra cildiniz hala nemliyken bir nemlendirici ürün kullanmak.
• Göbeğinizin altından destek olacak bir büzgü ipi olan bir iç çamaşırı giymek (göbeğinizi kaplayan külotlar cildinizi tahriş edebilir.)
18 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 154 gün kaldı!
Başından poposuna kadar, bebeğiniz yaklaşık 13 cm uzunluğunda ve hemen hemen 200 gram ağırlığında. Kollarını ve bacaklarını bükmekle meşgul- ve muhtemelen bu hareketleri giderek daha fazla fark edeceksiniz. İnce cildi boyunca kan damarları görülebiliyor, kulakları şimdi kafasının doğru yerinde yer alıyor ve kafasından görülebiliyor. Sinirlerinin etrafında miyelin adı verilen koruyucu bir kaplama oluşmaya başlıyor ve bu süreç bebeğiniz doğduktan sonra bir yıl daha devam edecek. Eğer bebeğiniz kız ise, rahmi ve fallop tüpleri oluşmuş durumda. Eğer bebeğiniz erkekse, üreme organları görülebilir ama ultrason sırasında onları sizden saklayabilir.
Hamileliğin 18. Haftasında Vücudunuz
İştahınız artmaya başladı mı? Artık mide bulantısı geçmişte kaldığı için, pek çok kadın yiyecek isteğinin (belli yiyecekler veya genel olarak tüm yiyecekler için) gerçekten şimdi etkisini göstermeye başladığını fark eder. Kendinizi ara sıra olmak şartıyla ziyafetlerden mahrum etmeyin ama bol kalorili bir şeyler yemeden önce öncelikle meyve, sebze ve diğer sağlıklı yiyecekleri yemeye çalışın. Ve aşırı derecede acıkmamaya çalışın. Öğün atlamak hamile değilken iyi bir fikir değildir. Hamilelikte ise tehlikelidir. Çünkü bu durum kan şekerinizi etkileyebilir ve baş dönmesi ve asabiyete neden olabilir ve en sonunda yemek yiyeceğiniz zaman aşırı bir şekilde yemek yemenize neden olur. Sizin için en iyisi günde üç öğün yemek ve iki ara öğünde de hafif bir şeyler yemenizdir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - İyi bir gece uykusu uyumak
Hamilelik ilerledikçe uyku giderek daha da zor bulunur hale gelebilir. Geceleri size yardımcı olması için şu ipuçlarını deneyin:
• Dizleriniz bükülmüş ve bacaklarınızın arasına bir yastık sıkıştırılmış halde yan yatın. Bazı kadınlar kıvrılıp yatılacak tam vücut yastıklarını tercih ederler.
• Sol tarafınıza doğru yatmak en iyi seçenek olmasına rağmen (diğer şeylerin yanı sıra, plasentanıza kan akışını ve besinlerin gitmesini arttırır), rahat etmek için gece boyunca sol ve sağ tarafı değiştirerek kullanmak uygundur.
• Başınızı ve göğsünüzü ekstra yastıklarla destekleyin ve hatta, mide yanması ve hazımsızlık sizi uyanık tutuyorsa rahat bir şekilde yaslanarak yarı dik konumda uyuyun.
• Karın ve bel bölgesi geniş olan bir pijama giyin.
• Geceyarısı tuvalet ziyaretlerini azaltmak için yatmadan birkaç saat önce sıvı alımından kaçının.
• Gecenin ortasında aç bir şekilde uyanıyorsanız, yatağa gitmeden önce hafif bir şeyler atıştırın.
19 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 147 gün kaldı!
Bebeğiniz yaklaşık olarak 240 gram ağırlığında, ve baştan poposuna kadar 14,5 cm uzunluğunda. Kolları ve bacakları şimdi birbirleriyle ve vücudunun geri kalanı ile orantılı büyüklükte. Böbrekleri idrar üretmeye devam ediyor ve kafa derisinin üzerindeki saçlar çıkmaya devam ediyor. Eğer bebeğiniz kız ise, şu anda yumurtalıklarında şaşırtıcı bir şekilde altı milyon yumurta var.
Bu dönem, duyusal gelişim için önemli bir zaman: Bebeğinizin beyni koklama, tat alma, işitme, görme ve dokunma için uzmanlaşan alanlar belirliyor. Karnınızın sessiz bir yer olduğunu düşünseniz de, aslında gerçek durum bu değil ve bebeğiniz şimdi neler olup bittiğini duyabilir. İçeride neyi dinliyor? Temel sesler damarlarınız boyunca akan kan, midenizdeki sindirim sesleri ve sizin sesinizdir. Bazı kadınlar doğrudan bebekleriyle konuşmaktan hoşlanırlar, ama siz bunu yapmasanız bile bebeğiniz yine de siz başkalarıyla konuşurken sizi duyabilir. Araştırmalar onun sizin sesinizi diğerlerinden ayırt etmeyi öğrendiğini gösteriyor ve yakında bu ses yönünde bir tercih geliştirecek. Çalışmalar hamile bir kadının konuşurken bebeğinin kalp atış hızının düştüğünü ve bunun da rahatlama belirtisi olduğunu gösteriyor.
Hamileliğin 19. Haftasında Vücudunuz
Yolun yarısına gelmenize sadece bir hafta kaldı. Karnınızın alt kısmında (muhtemelen kasıklarınıza uzanan) bir ağrı veya özellikle pozisyon değiştirdiğinizde veya hareketli bir günün sonunda bir veya iki tarafta hızlı, keskin, bıçak gibi bir ağrı hissedebilirsiniz. Bu, yuvarlak kas dokusu ağrısıdır ve sebebi büyüyen rahminizi destekleyen kasların ve kas dokularının gerilmesidir. Bu konuda kaygılanacak bir şey yok, ama eğer ağrı dinlenirken bile devam ederse veya kalıcı ve ağır bir hale gelirse, doktorunuza danışın.
Ayrıca son zamanlarda bazı cilt değişiklikleri de hissediyor olabilirsiniz. Avuç içleriniz kırmızı mı? Kaygılanacak bir şey yok – bunun nedeni artan östrojen. Koyulaşmış cilt lekeleri de hamilelik boyunca yaygın olarak görülür. Üst dudağınızın etrafında, yanaklarınızın yukarısında ve alnınızda göründükleri zaman, gebelik lekesi veya “hamilelik maskesi” olarak adlandırılırlar. Bu lekeleri kollarınızda veya güneşe maruz kalan diğer bölgelerde görebilirsiniz. Göğüs uçlarınız, çilleriniz, yaralarınız, koltuk altlarınız, kalçalarınızın iç kısımları ve vulvanız da hamilelik sırasında koyulaşabilir. Göbeğinizden kasık kemiklerinize uzanan koyulaşmış hat “zenci çizgisi” ya da “koyu çizgi” olarak adlandırılır. Tüm bu koyulaşmanın nedeni saçınıza, derinize ve gözlerinize renk veren madde olan melanindeki geçici artıştır.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Yüz lekelenmesini azaltma
Güneşe maruz kalmak derinizdeki rahatsızlık verici pigment değişimini şiddetlendirebilir. Bununla başa çıkmak için:
• SPF 15 veya üstü geniş spektrumlu bir güneş koruyucu (UVA ve UVB ışınlarına karşı koruyan bir formül) kullanın ve bunu sık sık uygulayın.
• Gün ortasında güneşten kaçının (sabah 10 ve öğleden sonra 2 arasında).
• Dışarıdayken geniş kenarlı bir şapka kullanın.
• Cilt beyazlatıcı ürünler kullanmayın çünkü bunların hamilelik sırasındaki güvenilirlikleri bilinmemektedir. Bunun yerine doğumdan sonra lekelenmenin kendi kendine geçip geçmeyeceğini görmek için bekleyin.
20 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 140 gün kaldı!
Yarı yola geldiniz— tebrikler. Bebeğiniz şimdi yaklaşık 300 gram ağırlığında. Baştan popoya kadar yaklaşık 15,5 cm ve başından ayağa kadar yaklaşık 24 cm boyunda. (İlk 20 hafta için, bebeğin başının en üst noktasından poposuna kadar alınan ölçüyü kullandık. Bundan sonra baştan ayağa kadar olan ölçüleri kullanacağız. Bunun nedeni hamileliğin ilk döneminde bebeğin bacaklarının gövdesine çapraz olarak bükülmüş olması ve bunun da ölçmeyi çok zor hale getirmesidir.)
Verniks kazeoza denilen kaygan, beyaz bir madde, uzun süre amniyotik sıvıda kalmasından dolayı cildini korumak için bebeğinizin tüm vücudunu kaplıyor. Bu kaygan kaplama, zamanı geldiğinde doğum kanalından dışarıya doğru yolculuğu da kolay hale getirecek.
Bebeğiniz daha fazla yutkunuyor ve bu onun sindirim sistemi için iyi bir aktivite. Aynı zamanda ölü hücreler, sindirim salgıları ve yutulmuş amniyotik sıvıdan oluşan siyah ve yapışkan bir madde olan ilk dışkısını üretiyor. Bu ilk dışkı bağırsaklarında birikecek ve onu bebeğinizin ilk kirli bebek bezinde göreceksiniz (bazı bebekler ise onu rahim içinde bırakırlar ya da doğum sırasında çıkarırlar).
Hamileliğin 20. Haftasında Vücudunuz
Rahminizin üst noktası şu anda göbeğinizin seviyesinde ve muhtemelen 4,5 kg kadar aldınız. Bundan sonra her hafta ortalama yarım kilo almanız beklenir. (Eğer hamileliğinize zayıf başladıysanız, biraz daha fazla kilo almanız gerekebilir; eğer fazla kiloluysanız, biraz daha az olabilir). Özellikle oksijen taşıyan alyuvarlarınızın parçası olan hemoglobini üretmek için kullanılan bir mineral olan demirden yeterince aldığınızdan emin olun. Hamilelik sırasında vücudunuz, gelişmekte olan bebeğiniz ve plasenta için ve ayrıca genişleyen kan hacminize yetişmek için daha fazla demire ihtiyaç duyar.
Demir yönünden zengin yiyecekler yağsız kırmızı et, kümes hayvanları, balık, mercimek ve diğer baklagiller, ıspanak ve demir takviyeli tahıllardır.
Dişetlerinizde herhangi bir hassasiyet veya kanama hissettiniz mi? Hassas dişetleri hamilelik boyunca yaygın olan şikayetlerden biridir. Artan projesteron ve östrojen seviyeleri ve kan damarlarınızdaki değişimler, dişetlerinizin plaklardaki bakterilere farklı tepki vermesine neden olabilir ve bu durum da şişkin ve hassas dişetlerinizin fırçalama veya diş ipi kullanma sırasında kanamasına yol açabilir. Bu durum “hamilelik gingiviti” olarak adlandırılır ve hamile kadınların yarısını etkiler.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Kanayan dişeti için çözümler
Eğer dişetleriniz kanıyorsa ve normalde sert kıllı bir diş fırçası kullanıyorsanız, şimdilik daha yumuşak bir diş fırçasına geçin. Diş ipi ile temizlerken de bunu sert bir şekilde yapmayın. Dişeti hastalığına yakalanma riskinizi azaltmak için hamilelik boyunca günde en az iki kere dişinizi fırçalamak ve diş ipi kullanmaya devam etmek önemlidir — Dişeti hastalıklarının bazı biçimleri preeklampsi gibi bazı hamilelik komplikasyonlarına bağlıdır. Diş bakımından vazgeçmeyin. Dişetleriniz zarar gördüyse ve sürekli olarak kanıyorsa diş hekiminize danışın; dişetlerinizi iyi hissediyorsanız bile, hamilelik boyunca en az bir kez diş hekimine gidin.
21 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 133 gün kaldı!
Bebeğiniz şimdi yaklaşık 340 gram ağırlığında ve yaklaşık 25 cm uzunluğunda. Kaşları ve göz kapakları tamamen gelişti. Eğer bir kız bebeğiniz olacaksa varsa, doğuma kadar gelişecek olmasına rağmen şu anda vajinası da oluşmuş durumda.
Bebeğiniz şimdi gerçekten hareketli. Cenin araştırmacıları bebeklerin uyurken bile saatte yaklaşık 50 kere hareket ettiğini söylüyor. Tüm bu hareketler bebeğinizin fiziksel ve zihinsel gelişimini canlandırmaya yardım ediyor. Gün boyunca 50 tekme, yumruk ve dönüş hissetmeyebilirsiniz, ama gece dinlenmeye hazırlanırken küçük bebeğiniz gece boyunca dansetmeye hazırlanırsa şaşırmayın. Neden tam da sizin biraz dinlenmeye çalıştığınız gece yarısını bekliyor? Sizin zamanlamanızdan habersiz olduğu açıktır ama muhtemelen gün boyu yaptığından daha fazla hareket etmiyor. Sadece sessiz ve sakin bir ortamda onun hareketlerini fark etmeniz daha muhtemel.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Hamileliğiniz sırasında kan hacminiz yüzde 40-50 arasında ve rahminizin hacmi ise yüzde 500 artacak.
Hamileliğin 21. Haftasında Vücudunuz
Bugünlerde kendinizi muhtemelen oldukça iyi hissediyorsunuz. Henüz çok iri değilsiniz ve erken hamileliğin ilk dönemiyle özdeşleştirilen sıradan ağrı ve sızılar büyük ölçüde kayboldu. Gevşeyin ve zamanınız varken bunun tadını çıkarın— üçüncü üç aylık dönem zamanı neredeyse gelen bir bebeği taşımaktan kaynaklı bazı hafif rahatsızlıklar getirecek.
Bu, şimdiden uğraşmak zorunda olduğunuz bazı ufak problemler olmadığı anlamına gelmiyor.Örneğin artan yağ üretimi sizde hafif bir akne sorunu yaratmış olabilir. Yeni aknelerin çıkmasını kontrol altında tutmak için hassas bir sabun ve su ile günde iki defa yüzünüzü yıkamaya dikkat edin. Öncelikle doktor kontrolünden geçmeden ve onun onayını almadan ağız yoluyla alınan ilaçlardan içmeyin — veya lokal akne ürünleri kullanmayın.
Aynı zamanda, özellikle de annenizde de varsa varisli damarlara da daha meyillisiniz (şişmiş kan damarları). Bunun nedeni hamileliğin bacaklarınızdaki damarlara daha fazla basınç uygulamasıdır. (Kan hacminiz artmış durumda ve rahminiz alt bölgedeki, vücudunuzun alt kısmından kalbinize kanı götüren ana toplardamarlara ağırlık uyguluyor). Bu yetmezmiş gibi, projesteron hormonundaki artış kan damarlarınızın duvarlarının genişlemesine neden oluyor ve böylece bebeğiniz ve rahminiz büyüdükçe, damarlar giderek daha belirgin hale geliyor. Varisli damarlar her hamilelikle birlikte daha da kötüleşme eğilimi gösterir ve çoğunlukla bacaklarınızda kendini gösterirken, vulvanızda da ortaya çıkabilirler.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Varisli damar rahatsızlığını hafifletmek
Varisli damarlar oldukça rahatsız edici olabilir ancak bunun yarattığı baskıyı uzak tutmanın yolları var:
• Doktorunuza ilaç konusunda danışın –özel tasarlanmış çoraplar kanın alt kısımlarda toplanmasını engeller ve yüzeydeki damarlara destek sağlar.
• Günlük egzersiz yapın — hareketli bir yürüyüş bile kalbinizin çarpmasını sağlayabilir ve kanın damarlarınızda toplanmasını önler.
• Bacaklarınızı dinlendirin ve yapabildiğiniz her an bacaklarınızı yüksekte tutun.
• Otururken bacak bacak üstüne atmayın ve uzun süre ayakta kalmayın — ikisi de bacaklarınızdaki dolaşımı engelleyebilir.
• Kan akışını güçlendirmek için ayağınız bir yastığın üstünde durur pozisyonda sol tarafınızın üzerine yatarak uyuyun.
22 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 126 gün kaldı!
Bebeğiniz şu anda yeni doğmuş minyatür bir bebek gibi, yaklaşık 26 cm uzunluğunda ve hemen hemen 450 gram ağırlığında. Cildi, onu doldurmaya yetecek ağırlığı kazanana kadar buruşuk görünmeye devam edecek ve kafasını ve vücudunu kaplayan ince tüyler (lanugo) şu anda görünür durumda. İrisinde (gözün renkli kısmı) hala bazı pigmentler eksik olmasına karşın gözleri gelişmiş durumda.
Hormon üretimi için temel önemde olan pankreası da adım adım gelişiyor. Bebeğinizin dudakları daha belirgin hale geliyor ve dişeti çizgisinin altında dişlerinin ilk işaretleri tomurcuk gibi görünüyor. Dişli bir şekilde doğan nadir bebeklerden biri değilse, bebeğinizin ilk dişini o yaklaşık 4-7 aylık oluncaya kadar görmeyeceksiniz.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Her 2,000 bebekten yalnızca biri dişli doğuyor.
Hamileliğin 22. Haftasında Vücudunuz
Karnınız büyüyen bebeğinize ev sahipliği yapmak için genişledikçe, derinizde çatlaklar fark edebilirsiniz. Bazı hamile kadınlarda hiç çatlak olmaz, ama en az yarısında çatlak vardır. Bu farklı dokulu derideki küçük çizgiler pembeden koyu kahverengiye kadar uzanan bir aralıkta ortaya çıkabilirler (cilt renginize bağlı olarak) ve hamilelik ilerledikçe daha belirgin hale gelirler. Sadece göbeğinizde değil, aynı zamanda kalçalarınızda, uyluklarınızda ve göğüslerinizde de görülebilir. Ayrıca, artık dümdüz karınlı biri değilsiniz – göbeğiniz yakında tam dışarıya fırlayacak. Korkmayın. Doğumdan sonra az ya da çok eski şekline geri dönecek.
Hamilelik sırasında fark edebileceğiniz bir başka ilginç cilt olayı damar örümcekleri denilen şeydir. Bunlar ince dalların olduğu, kabarık ve kırmızımsı, küçük cilt bölgeleridir. Genellikle yüz, boyun, göğsün üst tarafı ve kollarda bulunan bu bölgelerin nedeni hamilelikte östrojen seviyesinin artmasıdır ve bunlar genellikle doğumdan sonra kaybolurlar.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Hamilelik çatlakları için yardım
Yağlara ve losyonlara çok güvenen kadınlardan duyduklarınızın aksine, hamilelik çatlaklarını önlemek için yapabileceğiniz fazla bir şey yok. Bu çatlakların sizde oluşup oluşmayacağını genellikle kalıtım ve cildinizin elastikiyeti belirler. Onları uzak tutmanın tek yolu ise yavaş ve düzenli bir şekilde kilo almaktır. Yavaş bir şekilde kilo almak cildinize kendini ayarlaması için zaman verir. Rahatlatıcı bir not: Bebeğiniz doğduktan sonra, çatlaklarınız önemli ölçüde ortadan kalkacak. Pek çok kadın bir yıl sonra onları zorlukla farkeder.
23 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 119 gün kaldı!
Bebeğiniz 16,5 cm’den daha uzun ve ağırlığı 450 gramın biraz üzerinde. Şu anda hareketlerinizi hissedebilir, bu yüzden eğlenceli müzikler dinleyin. Bu aşamada bebeğinizin yüzü kırmızı ve buruşuk ve doğumda muhtemelen pembe veya kırmızımsı görünecek. Bu rengin nedeni bebeğinizin şeffaf cildi boyunca görünen kan damarlarıdır. Gerçek cilt rengi doğduktan itibaren ilk yıl içinde ortaya çıkacak.
Bebeğinizin akciğerlerindeki kan damarları, onu nefes almaya hazırlayacak bir şekilde gelişiyor ama tam akciğer gelişimi daha pek çok ayın geçmesini gerektirecek. Akciğerler bebeklerde tam olarak gelişen son organdır. Bu nedenle prematüre bebekler (37 haftadan önce doğanlar) sıklıkla nefes almada sorun yaşarlar. Bu hafta doğan bebekler yoğun bakım yardımıyla yaşama şansına sahiptirler ancak ciddi komplikasyon riski yüksektir.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
En uzun gebelik dönemini yaşayan hayvan fildir. Hamilelikleri yaklaşık iki yıl sürer!
Hamileliğin 23. Haftasında Vücudunuz
Eğer ilk üç ayınızda baş ağrılarıyla uğraştıysanız, şimdi muhtemelen azalıyorlar (Pek çok kadın hamileliğin ilk dönemlerinde hamilelik hormonları, dolaşımdaki değişimler ve/veya sinüs tıkanıklığı nedeniyle baş ağrısı yaşar).
Hamilelik sırasında, özellikle ayak bilekleriniz ve ayaklarınızda bazen hafif bir şişlik hissedebilirsiniz. Buna ödem denir ve bunun nedeni, kanınızın kimyasındaki değişimlerin sıvının dokularınıza kaymasına neden olması ve genişleyen rahminizin kanı vücudunuzun alt kısmından toplayan damarlara baskı yaparak bacaklarınızdaki dolaşımı yavaşlatmasıdır. Ödem genellikle gün sonunda ve yazları daha da kötüleşir. Vücudunuz, bebeğiniz doğduktan sonra ekstra sıvıyı yok edecektir ve bu nedenle hamilelikten sonraki birkaç gün içinde daha sık idrara çıkabilir ve daha fazla terleyebilirsiniz.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Şişkinliği nasıl en aza indirebilirsiniz
Şişkinlik sizi çok etkilediğinde, şu taktikleri deneyin:
• Yapabildiğiniz zaman ayağınızı yüksek bir yere koyun.
• Otururken bacaklarınızı uzatın.
• Uzun zaman boyunca hareketsiz oturmaktan kaçının.
• Dolaşımı artırmak için egzersiz yapın.
• Destekleyici çoraplar giyin.
• Bol bol su için çünkü su şişliği engellemeye yardımcı olur.
• Elinizde veya yüzünüzde ciddi veya ani şişlik hissederseniz, hemşire veya doktora başvurun. Bu preeklampsi denilen ciddi bir durumun işaretçisi olabilir.
24 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 112 gün kaldı!
Bebeğiniz adım adım büyüyor; 450 gramı henüz geçtiği son haftadan bu yana yaklaşık 110 gram aldı. Neredeyse bir ayak uzunluğunda olduğu için, oldukça zayıf görünüyor ama vücudu orantılı bir şekilde kilo alıyor. Bebeğinizin cildi ince, saydam ve buruşuk, beyni hızla gelişiyor ve tat alma cisimcikleri şu anda çalışıyor olabilir. Akciğerleri “solunum ağacının dallarını” ve hava keselerinin kolayca şişmesine yardımcı olan bir madde üreten hücreleri geliştiriyor.
Bebeğiniz şimdi daha fazla duyabiliyor, ve hatta gürültülü, ani seslerde ürktüğünü de hissedebilirsiniz. Ama muhtemelen evde sürekli duyduğu elektrikli süpürgenin gürültüsü gibi düzenli seslere alışıyor. Pek çok yeni aile, yeni doğmuş bebeklerinin bu tarz seslerden nasıl korkmadığına şaşırırlar ama onların aylardır bu seslere alışmış olduklarını unutmayın.
Hamileliğin 24. Haftasında Vücudunuz
Rahminizin üst noktası şu anda göbeğinizin 2,4 cm veya biraz daha fazla üzerinde ve bu da göbeğinizin yaklaşık bir futbol topu büyüklüğünde olduğunu gösteriyor. Karın ve göğüs deriniz gerildikçe şimdi ve ilerleyen zamanlarda biraz kaşıntı hissedebilirsiniz. Eğer cildiniz kuruysa, onu nemlendirmek işe yarayabilir. Aynı zamanda gözlerinizin ışığa karşı duyarlı olduğunu ve kumlu gibi ve kuru hissettiğinizi fark edebilirsiniz. Bu, göz kuruması olarak bilinen oldukça normal bir hamilelik semptomudur. Bu rahatsızlığı hafifletmek için, gözlerinizi nemlendirmek amacıyla suni gözyaşı damlası kullanın. Ayakkabılarınız biraz dar mı geliyor? Bunun nedeni kısmen şişlik olsa da, hamilelik hormonları da tüm vücudunuzdaki kasları gevşetiyor ve ayak kemiklerinizin yanlara doğru yayılmasına neden oluyor.
Kadınların büyük bir kısmı 24 ve 28. haftalar arasında bir glikoz tarama testine (aynı zamanda glikoz yükleme testi veya GCT de denir) girecekler. Bu test, hamilelik boyunca ortaya çıkabilecek yüksek kan şekeri durumu olan gebe diyabetini kontrol eder. Yüksek kan şekeri eğer tedavi edilmezse zor bir vajinal doğum yapma riskinizi artırır ve bebeğinizin vücudunun özellikle üst tarafının orantısız şekilde şişmanlamasına neden olacağı için bir sezaryen doğum gerektirebilir. Aynı zamanda bebeğinizin doğumda düşük kan şekeri gibi komplikasyonlar yaşaması riskini artırır. GCT testinden çıkan pozitif bir sonuç gebe diyabeti olduğunuz anlamına gelmez ama gerçek durumu görmek için glikoz tolerans testini (GTT) tekrar yapmanız anlamına gelir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Ayak şişliği ve büyümesiyle başa çıkmak
Eğer her zamanki ayakkabılarınız ayağınıza olmuyorsa, şimdi giydiğinizden yarım ya da bir numara büyük, rahat ve düz topuklu bir çift yeni ayakkabı alın. Hamilelik sırasında ayak büyümesi yaygındır ve genellikle kalıcıdır, bu yüzden bebeğiniz doğduktan sonra bile birçok ayakkabınız ayağınıza olmayacak. Şu an için yapılacak en iyi şey, sizi rahat ettirecek terlikler giymektir. Bunlar sadece rahat olmakla kalmaz, aynı zamanda karnınız büyüdükçe sizi rahatsız da etmez. Önünüzdeki ekstra ağırlıkla birlikte sizi dengede tutmaya yardımcı olacak alçak, sağlam topuklu ayakkabı seçmeye dikkat edin.
25 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 105 gün kaldı!
Başından topuğuna kadar, bebeğiniz şimdi yaklaşık 32,5 cm boyunda. Ağırlığı— 775 gram — kulağa büyük gibi gelmiyor ama uzun ve zayıf görünümü giderek yuvarlaklaşıyor. Bebeğiniz kilo aldıkça buruşuk derisi düzleşmeye başlayacak ve giderek daha fazla yeni doğmuş bir bebeğe benzeyecek. Saçı şimdi muhtemelen hem renk hem de doku olarak ayırt edilebilir bir durumda ama ikisi de doğumdan sonra değişebilir. Kızıl saçla doğan bebekler sarışına dönebilir, esmer doğan bebekler sarı buklelerle büyüyebilir ve sarışınlar sıklıkla esmere dönüşürler.
Hamileliğin 25. Haftasında Vücudunuz
Daha fazla saçı olan yalnızca bebeğiniz değil — sizin saçlarınız da her zamankinden daha dolgun ve parlak görünüyor. Saçlarınız sadece artmıyor, aynı zamanda normalde dökülecek olan saçlarınız da normalden daha yavaş dökülüyor. Aynı zamanda daha koyu veya kalın vücut tüyleri de fark edebilirsiniz ve androjen olarak bilinen cinsel hormonlardaki artıştan dolayı çenenizde, dudağınızın üstünde, yanaklarınızda, göğüslerinizde veya göbeğinizde yeni tüylerin çıkması da anormal değildir. Bütün hepsi doğumdan sonraki haftalarda normale dönecek. Muhtemelen eskiden olduğu gibi rahat hareket edemiyorsunuz. Egzersize devam etmek güvenlidir ama sağduyunuzu kullanın: Aşırı yorgun hissettiğinizde egzersiz yapmayın ve ağrınız olduğunda, kendinizi tamamen yorgun, bitkin ve nefesi kesilmiş hissettiğinizde durun. Sırtüstü şekilde çok uzun bir zaman boyunca uzanmayın veya dengenizi kaybedebileceğiniz bir pozisyondayken egzersiz yapmayın. Bol bol su için ve ısınmayı ve soğumayı ihmal etmeyin.
24-28. haftalar arasında glikoz tarama testine girdiğinizde, doktorunuz aynı zamanda kansızlığı kontrol etmek için ikinci bir tüp kan alabilir. Hamilelik sırasında kan hacminiz önemli ölçüde artmasına karşın, toplam alyuvar miktarınız seyrelir – bu, hamileliğin ikinci ve üçüncü üç aylık dönemlerinde yaygın bir şekilde görülen, bazen fizyolojik anemi de denilen bir sorundur. Eğer kan testiniz aneminiz olduğunu gösterirse, doktorunuz size muhtemelen bir demir ilavesi önerecektir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Fazla tüyleri güvenli bir şekilde yok etmek
İstenmeyen tüyleri cımbız ve ağdayla alabilir veya tıraş edebilirsiniz ama tüy uzamasını yavaşlattığı iddia edilen lokal tüy dökücü krem veya losyon kullanımını sınırlandırın. Bu ürünlerin küçük bir miktarını cildiniz emebilir ve bunların hamilelik sırasında güvenli olup olmadıkları iyice araştırılmamıştır. Kalıcı tüy dökme teknikleri – lazer ve elektroliz- hamilelik sırasında güvenli gibi görünüyorlar ama bunlar da oldukça ağrılı ve pahalı olabilirler. Hamilelik sırasında yeterince rahatsız olduğunuzu düşünebilir ve bu yeni tüylerin çoğu bebeğiniz doğduktan üç-altı ay sonra döküleceği için bu harcamayı yapmaya değmeyeceğine karar verebilirsiniz.
26 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 98 gün kaldı!
Bebeğiniz şimdi 900 gramdan biraz daha az bir ağırlığa sahip ve başından topuğuna kadar yaklaşık 33,5 cm uzunluğunda. Hızlı bir şekilde yağ oluşturmaya başladığı için ağırlığı şimdiden sonra doğuma kadar üç katından fazla artacak. Doğduğunda soğuk havaya uyum sağlamak ve yaşamının ilk günlerinde bir enerji ve kalori kaynağı olması için bu yağa ihtiyacı olacak. Doğumdan sonraki ilk hafta içerisinde, özellikle anne sütü ile beslenen yenidoğan bebeklerin kilo kaybetmesi olağandır. (bazen doğum ağırlıklarının yüzde 10’u kadar).
Bebeğinizin kulaklarındaki sinir yolları gelişiyor ve bu da sese karşı tepkisinin daha tutarlı olmaya başladığı anlamına geliyor. Aynı zamanda, amniyotik sıvıda küçük nefesler aldıkça akciğerleri de gelişiyor ve bu doğduğu ve havadan ilk nefesini aldığı an için iyi bir pratik. Eğer bir erkek çocuğunuz varsa, testisleri testis torbasına doğru inmeye başlıyor – bu yaklaşık iki- üç gün alan bir yolculuk.
Hamileliğin 26. Haftasında Vücudunuz
Bu aralar, normal hamilelik öncesi aralığına döndükçe kan basıncınız yavaş yavaş artıyor olabilir. (22-24. haftalarda oldukça azalmıştı.) Preeklampsi çoğunlukla en son üç aylık dönemde yaşanmasına rağmen, bu dönem, tüm hamile kadınların yaklaşık yüzde 3-7’sinde görülen bu tehlikeli durumun uyarıcı işaretlerini fark etmek için iyi bir zaman. Dikkat etmeniz gereken belirtiler el ve yüz şişkinliği, ani kilo alma (su tutulumundan dolayı), bulanık görme, gözünüzün önünde lekeler görme, ani, şiddetli ve kalıcı baş ağrıları veya üst karın bölgesindeki ağrılardır. Doktorunuz, yüksek kan basıncınızı ve idrarınızdaki proteini kontrol ederek doğum öncesi rutin ziyaretlerinizde sizi preeklampsi için takip edecektir ama randevularınızın arasında bu semptomlardan herhangi biri ortaya çıkarsa derhal doktorunuza başvurun. Sizin ve bebeğinizin sağlığı için preaklampsinin erken teşhisi önemlidir.
Kabızlıktan mı şikayetçisiniz? Bu yaygın bir şikayettir. Tüm hamile kadınların yarısı bağırsak hareketlerinde bir azalma yaşarlar. Kabızlığın sebebi sindirim sisteminizin dikkate değer ölçüde yavaşlamış olması ve rahminizin ağırlığının rektumunuza basınç yapmasıdır. Demir takviyesi de soruna katkıda bulunmuş olabilir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Kabızlığın çözümü
İşleri yoluna koymak için aşağıdaki fikirleri dikkate alın:
• Düzenli olarak egzersiz yapın.
• Bol bol su için (günde en az altı-sekiz bardak).
• Günde bir kez bir bardak meyve suyu için ve bol bol tam tahıl, buğday, meyve ve sebze gibi lif yönünden zengin yiyecekler tüketin.
• Tuvalete gitme ihtiyacı hissettiğinizde, bunu ertelemeyin. Çünkü tuvaletinizi tutmak dışkınızın kurumasına neden olabilir ve sorunu daha da kötü bir hale getirebilir.
• Doktorunuzun onayını almadan demir takviyenizi almayı bırakmayın. Zamanlamanızı değiştirmeniz işe yarayabilir.
27 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 91 gün kaldı!
Bebeğiniz rahminizi gerçekten doldurmaya başlıyor. Bu hafta yaklaşık 900 gram ağırlığında ve bacakları uzatılmış halde 34 cm uzunluğunda. Şimdi gözlerini açıp kapatabiliyor ve düzenli aralıklarla uyuyup uyanabiliyor. Parmaklarını emebiliyor ve akciğerleri hala olgunlaşmamış olmasına rağmen, zamanından önce doğarsa — yardımla — çalışmaya hazır durumdalar. Bu aşamadan sonra sık sık görebileceğiniz, hissedebileceğiniz her türlü ritmik hareketi bebeğin hıçkırıkları olarak düşünebilirsiniz. Her hıçkırık tutması genellikle yalnızca birkaç saniye sürer ve onun için sıkıcı değildir, o yüzden siz de gıdıklanmanın tadını çıkarın. Daha fazla beyin dokusu geliştiği için bebeğinizin beyni şimdi oldukça hareketli.
Hamileliğin 27. Haftasında Vücudunuz
Vücudunuz son etaba doğru geçerken vites yükseltiyor, bu yüzden sırt ağrısı gibi bazı yeni semptomlar hissetmeye başlayabilirsiniz. Kadınların yaklaşık yarısı hamilelik sırasında farklı biçimlerde sırt ağrısı çekebilirler. Sırtınızın alt bölümü ağrının yaygın görüldüğü bir bölgedir ama daha fazla sayıda hamile kadın arka bölgede pelvik ağrı yaşarlar — bu, bir tarafta veya her iki tarafta kalçalarda derinlemesine hissedilen, bazen uylukların arkasındaki ağrının eşlik ettiği bir ağrıdır. Ağrı, yürüme, merdiven çıkma, alçak bir sandalyeye oturma veya kalkma, bükülme ve kaldırma gibi faaliyetlerle tetiklenebilir. Kalçalarınızın bükülü olduğu pozisyonlar — bir sandalyede oturmak veya öne doğru eğilmek gibi — arka bölgedeki pelvik ağrıyı şiddetlendirebilir.
Aynı zamanda bu dönemlerde ve ilerleyen zamanlarda bacak kaslarınızın tutulduğunu fark edebilirsiniz. Bunlar ekstra ağırlık taşıyorlar ve rahminiz dolaşım sisteminize ve gövdenizden bacaklarınıza uzanan sinirlerinize ek basınç uyguluyor. Ne yazık ki, hamileliğiniz ilerledikçe krampların kötüleşmesi muhtemeldir. Bacak krampları geceleri daha yaygındır ama gün boyunca da ortaya çıkabilirler. Baldır kasını esnetmek (ayak parmaklarınızı öne doğru uzatarak ve daha sonra bacaklarınıza doğru geri esneterek) sizi biraz olsun rahatlatır. Birkaç dakika yürümek ve baldırlarınıza masaj yapmak da işe yarar.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Sırt ağrısını hafifletmek
Düzenli egzersiz yapmak sırt ağrılarını uzak tutmaya yardım etmenin sağlam yollarından biridir ama şimdiden ağrınız varsa, şu önerileri deneyin:
• Ilık bir duş alın veya ağrıdan etkilenen bölgenin üzerine sıcak bir sargı uygulayın. (Bazen soğuk sargılar da işe yarayabilir.)
• Vücudunuzu eğmenizi veya bükmenizi gerektiren, süpürme veya temizlik gibi her türlü hareketten kaçının.
• Eğitimli bir terapiste doğum öncesi masajı yaptırın. Uzun süreler boyu oturuyorsanız, ayarlanabilir bir sandalye kullanın ve koltuğun önünü aşağıya doğru eğin.
• Uyurken sırtınızı ve karnınızı destekleyin.
• Pelvik eğilme hareketlerini yapmaya çalışın: Dizleriniz bükülü ve ayaklarınız yerde düz olacak bir şekilde sırtüstü uzanın. Nefes alın ve karnınızın genişlemesini sağlayın. Nefes verin ve kalçalarınızı yerde tutarak kuyruk kemiğinizi göbeğinize doğru kaldırın. Eğimin tam tepe noktasında, kalçalarınızı sıkın ve daha sonra serbest bırakın. Sekiz-on kez arasında tekrar edin.
28 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 84 gün kaldı!
Bu hafta itibariyle, bebeğiniz 900 gramdan biraz fazla ve başının üst kısmından topuklarına kadar yaklaşık 35 cm uzunluğunda. Karnınızın dışındaki yaşama hazırlandığı için yağ tabakaları gelişmeye devam ediyor. Bu haftaki büyük haber bebeğinizin gözlerini açıp kapayabilmesi ve kirpikleriyle gösteriş yapmasıdır. Bu hareket tam bir açma kapamadan daha çok refleksif bir göz kırpmadır.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Yeni babalar bebek büyütme ile ilgili bağlantılı olarak testosteronda azalma ve östrojende artış gibi hormonal değişiklikler yaşarlar.
Hamileliğin 28. Haftasında Vücudunuz
Bu aşamada hamileliğinizi daha yakından takip etmek için her iki haftada bir doktorunuzu veya gebelik uzmanınızı ziyaret edebilirsiniz. 36. haftadan itibaren ziyaretleriniz haftalık periyodlara geçecek. Risk faktörlerinize bağlı olarak, doktorunuz doğum öncesi durumunuzdan emin olmak için üçüncü üç aylık dönemde belsoğukluğu kültürünün yanısıra, HIV ve frengi için tekrar eden kan testleri isteyebilir. (Bu enfeksiyonların teşhis ve tedavi edilmesi sizin ve bebeğiniz için önemlidir). Doğum öncesi ilk ziyaretinizde yapılan kan çalışması RH negatif olduğunuzu göstermişse, vücudunuzun, bebeğinizin kanına saldıracak antikorlar geliştirmesini engellemek için size bir RH immunoglobulin enjeksiyonu yapılacaktır (Eğer bebeğiniz RH pozitifse, doğumdan sonra başka bir RH immunoglobulin aşısı daha olacaksınız).
Bacaklarınız geceleri karıncalanıyor mu? Bacaklarınızın alt kısımlarındaki sızlama ve bacaklarınız hareket etme yönündeki karşı konulamaz his huzursuz bacak sendromu olarak bilinmektedir. Kimse bu rahatsızlığa neyin neden olduğunu bilmemektedir ancak hamile kadınlar arasında yaygındır ve sabit otururken veya uyumaya çalışırken rahatlamanızı zorlaştırır.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Huzursuz bacakları sakinleştirmek
Bazı araştırmacılar hamile kadınların yüzde 20’sine yakın bir bölümünün hamileliğin son birkaç ayında bacaklarında sızlama veya yanma hissi yaşadıklarını tahmin ediyor. Bu hisler, bebeğiniz doğduktan birkaç hafta sonra muhtemelen ortadan kalkacak. Bu arada aşağıdaki önerileri deneyebilirsiniz:
• Huzursuz bacak sendromunu daha kötü hale getirebilecek olan kafeini azaltın.
• Gergin hissettiğinizde baldırlarınıza masaj yapın (veya daha iyisi bunu eşinizden isteyin).
• Bacağınızın üzerine sıcak veya soğuk sargılar koyun ve ılık veya soğuk bir banyo yapın.
• Bazı çalışmalar demir takviyesi almanın huzursuzluğu hafifleteceğini göstermektedir ama bunu yapmadan önce doktorunuza danışın. Doğum öncesi vitamin takviyenizin içerisinde zaten yeterince demir alıyor olabilirsiniz.
29 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 77 gün kaldı!
Artık bebeğiniz hızla büyüyor. Bu hafta, geçen haftaya nazaran yaklaşık 230 gr daha aldı (toplamda 1150 gr civarı) ve başının üst kısmından topuklarına kadar ise yaklaşık 38 cm uzunlukta. Kasları ve akciğerleri gelişmeye devam ediyor ve başı ise büyüyen - milyonlarca nöron geliştirmekle meşgul olan - beynine uyum sağlayabilmek için gittikçe büyümekte. Bu hızlı büyüme ile birlikte, bebeğinizin beslenme ihtiyaçlarının bu üç aylık dönemde zirveye ulaşması hiç de şaşırtıcı değildir. Kendinizin ve de bebeğinizin iyi beslenmesini sağlamak için, bol miktarda protein, C vitamini, folik asit, demir ve kalsiyuma ihtiyacınız olacak. (Her gün, bebeğinizin, artık sertleşmeye başlayan iskeletinde, yaklaşık 200 miligram kalsiyum depolanır.)
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Doğum yapmış en yaşlı kadın, 66 yaşındaki Adriana Iliescu’dur. Hamileliği, kısırlık tedavileri sonucunda gerçekleşmiştir.
Hamileliğin 29. Haftasında Vücudunuz
Artık bebeğinizin hareketlerini güçlü şekilde hissediyor olmalısınız. Tekmelere ve el ile dürtmelere dikkat edin ve eğer hareketlerde bir azalma fark ederseniz doktorunuza haber verin. Doktorunuz, her şeyin yolunda olduğundan emin olmak için bebeğinizin ne sıklıkla hareket ettiğini takip etmenizi isteyebilir. İki saat içerisinde en az on hareket hissetmeniz gerekir.
Bu dönemde mide ekşimesi ve kabızlık gibi şikayetler yeniden ortaya çıkabilir. Hamilelik hormonu progesteron, sindirim sisteminiz dahil, vücudunuz genelindeki düz kas dokusunu gevşetir. Bu gevşeme, karnınızın dolu olması durumuyla birleştiğinde, sindiriminizi yavaşlatır ki bu da, özellikle de fazla yemekten sonra, gaza neden olur. Büyüyen rahminizden kaynaklanabilecek bir diğer sorun ise, hemoroiddir. Hemoroid - basit olarak, anüs bölgenizdeki şişmiş kan damarlarıdır - hamilelik sırasında oldukça yaygındır ve genellikle doğumdan sonra geçmektedir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Hemoroid için yardım
Hemoroidin verdiği rahatsızlığı gidermek için bu ipuçlarını deneyin:
• Düzenli olun. Yüksek lifli diyet ile beslenin, bol miktarda su için (günde en az sekiz bardak) ve düzenli olarak egzersiz yapmaya çalışın.
• Tuvaletinizi “tutmayın”. Bağırsaklarınızı boşaltmanız gerektiğini hissettiğiniz anda tuvalete gidin, kaslarınızı zorlamamaya çalışın ve tuvalette oyalanmayın.
• Uzun süreler boyunca oturmaktan veya ayakta durmaktan kaçının
• Ilık bir banyo yapın. Günde birkaç defa, 10 ila 20 dakika boyunca banyonun içinde oturun.
• Dikkatli şekilde temizlenin: Yumuşak, kokusuz, beyaz tuvaletkağıdı veya nemli küçük havlular kullanın.
• Doktorunuzdan güvenli bir topikal anestetik veya fitil tavsiye etmesini isteyin.
30 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 70 gün kaldı!
Bebeğiniz artık 39 cm.den biraz daha uzun ve neredeyse 1360 gr ağırlığında. 750 mililitre amniyotik sıvı bebeğinizi çevrelemektedir ancak bu miktar, bebeğiniz büyüyüp rahminizi doldurmaya başladıkça azalacaktır. Artık bebeğiniz, aydınlık ve karanlığı ayırt edebilmektedir ve hatta bir ışık kaynağını ileri geri takip edebilir. Doğduğu zaman, günün büyük kısmında gözlerini kapalı tutacaktır. Gözlerini açtığında ise, ışık değişikliklerine tepki verecek, ancak yüzünden 3-5 cm uzaklıktan itibaren hiçbir şeyi göremeyecektir. Siz onu mümkün olduğu kadar çok kucağınıza almak isteyeceğinizden, size bakması için bebeğiniz açısından harika bir noktada duruyor olacaksınız.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Araştırmalar, hamile kadınların hamile olmayanlara kıyasla yüzde 15 daha fazla unutkanlık yaşadığını göstermiştir. Hafıza, doğumdan sonra geri gelmektedir.
Hamileliğin 30. Haftasında Vücudunuz
Bu günlerde, özellikle de uyku sorunu yaşıyorsanız, biraz yorgun hissedebilirsiniz. Ayrıca biraz sakar da hissetmeniz mümkün ki bu kesinlikle anlaşılabilir bir durum. Sadece kilo almanız değil, aynı zamanda önünüzdeki fazla ağırlık da dengenizi etkiliyor ve hamilelik hormonları sayesinde eklemleriniz de gevşemiş halde.
Hamileliğinizin erken dönemlerinde yaşadığınız ruh hali değişikliklerini hatırlıyor musunuz? Rahatsızlık veren semptomlar ve değişen hormonlarınızın birleşmesi, ilk birkaç ayda yaşadığınız bu iniş ve çıkışları yeniden hissetmenize neden olabilir. Doğum veya iyi bir ebeveyn olup olamayacağınız gibi şeyler hakkında endişelenmek normaldir, ancak bu endişeyi gideremiyorsanız veya giderek artan biçimde endişeli ve rahatsız hissediyorsanız, doktorunuzla görüşün. Hamilelikleri sırasında hafif ila orta dereceli depresyon geçirmesi beklenen yüzde 10 kadından biri olabilirsiniz.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Sakarlıkla baş edebilmek
Artık, eskiden olduğu kadar çevik değilsiniz ve bu yüzden kaymamak ve düşmemek için daha dikkatli olmalısınız.
• Merdivenlerden yavaş çıkın veya kaygan kaldırımlarda yavaş yürüyün ve mümkün olan her yerde tırabzanlara tutunun.
• Banyoya veya küvete girerken ve çıkarken yavaş hareket edin ve bir yere tutunun.
• Kauçuk tabanlı alçak topuklu ayakkabılar giyin. Şu anda bağcıksız ayakkabılar (böylece bağlamak için aşağı eğilmek zorunda kalmazsınız) iyi bir seçimdir.
• Şu an, vasıtaları yakalamak için peşinden koşturma ya da ampul değiştirmek için merdivene çıkma gibi aktivteler için doğru zaman değildir. Unutmayın, hamilelik döneminiz etrafınızdaki insanların yardımından yararlanma zamanınızdır; her şeyi kendi başınıza yapmaya kalkışmayın.
31 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 63 gün kaldı!
Bebeğiniz, yaklaşık 41 cm uzunluğunda. 1400 gr.dan biraz daha ağır ve başka bir büyüme atağına hazırlanıyor. Kafasını iki yana çevirebiliyor. Elbette, bu hareketin “hayır” anlamına geldiğini henüz anlayamıyor, ancak doğduktan hemen sonra bunu ve diğer mimikleri ne kadar kolay kaptığına şaşıracaksınız. Son birkaç haftadır depoladığı yağ tabakası, kollarının ve bacaklarının güzel biçimde dolgunlaşmasını da sağladı.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Dünyanın tek bir doğumda en çok hayatta kalan bebek rekoru, 1997 ve 1998 yıllarında doğan iki ayrı yedizlerdir (yedi tane bebek!)
Hamileliğin 31. Haftasında Vücudunuz
Son zamanlarda göğüslerinizden biraz ağız sütü veya “ön süt” geldiğini fark etmiş olabilirsiniz. Bu akıntı bazı hamile kadınlarda görülürken bazılarında görülmez. Her iki durumda da, göğüslerinizin bebeğinizi beslemek için yapması gerekeni yaptığına güvenerek rahat edebilirsiniz.
Arada sırada rahminizdeki kasların gerildiğini fark ettiğiniz oldu mu? Bazı kadınlar, bu gelişigüzel kasılmaları - Braxton Hicks kasılmaları adı verilir - hamileliğin ikinci yarısında hissederler. 30 ila 60 saniye kadar süren bu kasılmalar, ritmik ve düzenli değildir ve hamileliğinizin bu noktasında, sık ve ağrılı olmamalıdır. Yine de, 37. haftaya kadar, bebeğiniz halen prematüre sayılır. Eğer sık kasılmalarınız varsa, canınız acıtmıyorsa bile, bu bir erken doğum işareti olabilir. Eğer Vajinal akıntı (özellikle, sulu, sümüksü veya pembe ya da kanla karışık ise), karın ağrısı veya adet dönemi benzeri kramplarda bir artış veya değişiklik, bir saatte dörtten fazla kasılma, pelvik alanda bir basınç artışı veya bel ağrısı, özellikle de daha önce olmayan bir ağrı varsa, hemen doktorunuzla görüşün.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Göğüs akıntıları ve göğüs büyümesi ile baş edebilmek
Göğüsleriniz, bebeğinize süt üretmek için etkinliğini artırmaktadır. İşte, bu geçiş aşamasını atlatmanızın yolları:
• Pamuklu göğüs pedleri kullanarak (hamileler ve annelere yönelik pek çok mağazada ve eczanelerde bulunmaktadır) kıyafetlerinizi koruyun. Bu küçük, kupa şekilli emici pedlerin hem tek kullanımlık hem de yıkanabilir çeşitleri bulunmaktadır ve her türlü sıvıyı emmek için sütyeninizin içerisine göze çarpmayacak şekilde yerleştirilebilirler.
• Eğer mevcut sütyeniniz çok dar ise ve emzirmeyi planlıyorsanız, bir emzirme sütyeni satın almayı düşünmelisiniz. Birkaç hafta içerisinde zaten bu sütyeni alacaksınız ve bu sütyenin kumaşı, hafif veya sık olmayan akıntıları emebilmesi için normal bir sütyenden genellikle daha kalındır. Şu anda olduğunuzdan en az bir beden daha büyük bir emzirme sütyeni alın ki sütünüz geldiği zaman gerçekleşecek şişmeye de uyum sağlayabilsin.
32 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 56 gün kaldı!
Şu ana kadar, bebeğiniz muhtemelen 1820 gr civarında ve neredeyse 43 cm uzunluğunda. Tırnakları tamamen gelişti. Bazı bebeklerin şimdiden biraz saçı varken bazılarının ise sadece şeftali tüyüne benzeyen ince tüyleri vardır. Bebeğiniz, rahminizde epey yer kaplamaktadır ancak bu dar alan, onun hareket düzeyini düşürmemelidir. Hamileliğin son dönemlerinde bebeklerin hareketlerinin yavaşlamasının normal olduğunu duymuş olabilirsiniz, ancak bu doğru değildir. Eğer bebeğinizin hareketlerinde herhangi bir azalma fark ederseniz, doktorunuza başvurunuz.
Hamileliğin 32. Haftasında Vücudunuz
Kan hacminiz (plazma ve alyuvarlar), şu anda, sizin ve bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamak için hamile kalmanızdan öncekine oranla yüzde 40 ila 50 civarında daha yüksektir. (bu fazla miktar aynı zamanda doğum yaptığınız zaman kaybedeceğiniz kanı telafi etmeye de yardım edecektir.) Artık haftada 450 gr almaktasınız ve bunun kabaca yarısı bebeğinize gitmektedir. Rahminizin diyaframınıza doğru genişlemesi ve karnınıza basınç eklemesi ile birlikte, daha sık mide ekşimesi veya hafif nefes darlığı yaşayabilirsiniz.
Bebeğiniz büyüdükçe, büyüyen karnınızdaki artan ağırlık konsantrasyonu, duruşunuzda bir değişikliğe ve ağırlık merkezinizde bir kaymaya neden olur. Artı, karın kaslarınız gerilir, hormonlarınız ise bağdokularını daha gevşek hale getirir ve büyüyen rahminiz bazı sinirlerinize baskı bile yapabilir. Tüm bunlar, bel ağrısının yanı sıra kalça ve uyluklarınızda da biraz ağrıya neden olabilir. Bacaklarınızda şiddetli ağrı, hissizlik veya karıncalanma hissederseniz doktorunuzla görüşmelisiniz.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Nefessiz Kalmak
Uflayıp puflama, normalden daha mı fazla? Başa çıkabilmek için:
• Sakin olun. Yapabilecekleriniz ve yapamayacaklarınız konusunda gerçekçi olun ve vücudunuza kulak verin. Eğer bir hareket fazla zorlayıcı görünüyorsa, öyledir.
• Duruşunuza dikkat edin. Eğer omuzlarınızın düşmesini önlemek için onları geride tutarsanız, akciğerlerinin genişleyecek daha çok alanı olacaktır.
• Nefesinize odaklanın. Derin, yeterli nefesler almaya yoğunlaşın, nefesinizi boğazından aşağı yönlendirmeye çalışın ve nefesinizin bebeğinize kadar gittiğini hayal edin.
• Kendinizi destekleyin. Eğer başınızı ve göğsünüzü fazladan yastıklarla yükseltirseniz, geceleri daha rahat nefes alabilirsiniz.
33 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 49 gün kaldı!
Bu hafta bebeğiniz 1800 gramın biraz üzerinde ve başının üst kısmından topuklarına kadar 42 cm boyunda. Son zamanlarda aldığı kilolar sayesinde buruşuk uzaylı görünümünden kurtuluyor. Bebeğinizin kemiklerinin çoğu şimdi sertleşiyor ama kafatası hala oldukça yumuşak. Aslında aralarında boşluklar bulunan ayrı parçalar halinde. Bu esnek yapı bebeğinizin başının göreceli olarak dar olan doğum kanalınızdan geçebilecek şekilde sıkışmasına olanak veriyor. Doğum sırasında baş üzerindeki basınç o kadar şiddetlidir ki, pek çok bebek koni benzeri bir başla doğarlar. Bu tamamen zararsız, normal ve geçicidir. Bebeğinizin başı hızlı bir şekilde daha yuvarlak bir görünüm kazanacak ama kafatası 9-18 aylık olana kadar tamamen kaynaşmayacak.
BİLİYOR MUYDUNUZ?
En fazla çocuk sahibi olma rekoruna bir Rus kadın sahip. 1725 ve 1765 yılları arasında 27 kere hamile kaldı ve 69 çocuğu oldu.
Hamileliğin 33. Haftasında Vücudunuz
Parmaklarınızda, bileklerinizde ve ellerinizde biraz ağrı ve hatta uyuşma hissediyor olabilirsiniz. Eğer pek çok hamile kadın gibiyseniz, semptomlarınız genellikle geceleri veya sabah ilk uyandığınızda kendini gösterecektir. Vücudunuzdaki diğer dokular gibi, eklemlerinizdeki dokular da şişebilir ve bu durum bileklerinizdeki kemiksi bir kanal olan karpal tünelindeki basıncı artırabilir. Bu “tünel” boyunca uzanan sinirler sıkışırlar ve bu da uyuşma, karıncalanma, sızlama veya yanma hissi veya hafif bir ağrı yaratabilir.
Pek çok doğum uzmanı doğum sırasında yırtılmayı önlemek için perineuma (vajinanızın etrafındaki alan) masaj yapmayı tavsiye etmektedir. Herkes bunu rahat bir şekilde yapamayabilir ve bu her durumda işe yaramayabilir ama denemek isterseniz, şimdi başlamanın zamanı. Peki bunu nasıl yapacaksınız?
• Ellerinizi yıkayın ve daha sonra ılık, rahat bir alanda oturun. Bacaklarınızı yarı uzatılmış bir şekilde iki yana açın. Parmaklarınıza ve başparmaklarınıza ve perineum bölgesinin etrafına E Vitamini yağı (E vitamini kapsüllerinden) veya saf zeytinyağı koyun.
• Başparmaklarınızı vajinanızın yaklaşık 2,5- 3,5 cm kadar (parmağınızın ilk boğumuna kadar ya da onu biraz geçecek kadar) içine koyun. Rektuma doğru bastırın ve aynı şekilde yanlara doğru bastırın. Hafif bir yanma veya sızlama hissedene kadar hafifçe ve düz bir şekilde esnetmeye devam edin. Bu esnetme hareketini yaklaşık 2 dakika - sızlama azalmaya başlayana kadar yapın.
• Başparmaklarınızın vajinal kanalın kenarlarına bakacak şekilde vajinal kanalın alt bölümüne öne ve arkaya doğru yavaşça ve hafifçe masaj yapın ve bebeğinizin başının doğumda yapacağı gibi bu dokuları hafifçe öne çekin. Bunu 3-4 dakika kadar yapın.
• Nazik davranın, çünkü kaba bir dokunuş bu hassas dokularda morarma veya şişmeye neden olabilir. Masaj sırasında idrar yoluna (idrar boşluğu) basınç yapmaktan sakının. Bu durum tahrişe veya enfeksiyona neden olabilir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - El bileğini rahatlatma
Karpal tünel ağrısını en aza indirmek için:
• Gece birdenbire saplanan bir sancı hissettiğinizde, uyuma pozisyonunuzu değiştirin ve kollarınızı bir veya iki yastıkla desteklemeye çalışın.
• Ellerinizin üzerinde uyumayın. Eğer ağrı veya sızı ile uyanırsanız, bundan kurtulana kadar ellerinizi hafifçe sallamayı deneyin.
• Bilgisayarda çalışırken, sandalyenizin yüksekliğini yazı yazarken kollarınız dirseklerden parmak uçlarına kadar düz olacak şekilde ayarlayın. Özel ergonomik bir klavye kullanmayı deneyin ve kollarınızı uzatmak için sıksık ara verin.
• Zorlayıcı, tekrar edici el hareketleri gerektiren işlerden sakının. Eğer işiniz bu tarz bir hareket gerektiriyorsa, el veya bilek bağı takmayı deneyin (bunlar büyük eczanelerde bulunmaktadır).
• Ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilecek ve bilek gücünü artıracak bir spor olarak yoga yapmayı deneyin.
• Eğer yukarıdakilerin hiçbiri işe yaramazsa doktorunuzla konuşun.
34 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 42 gün kaldı!
Bebeğiniz şimdi yaklaşık 2150 gram ağırlığında ve başının üstünden ayağının altına kadar yaklaşık 43 cm uzunluğunda. Merkezi sinir sistemi hala olgunlaşıyor ama akciğerleri şu anda iyi gelişmiş durumda. Bu, bebeğinizin erken gelmeye karar vermesi olasılığına karşı iyi bir haber. Eğer erken doğumla ilgili kaygılarınız varsa, bu hafta doğan bebeklerin yüzde 99’unun anne karnı dışında hayatta kalabildiğini – ve pek çoğunun erken doğumla ilgili uzun vadeli büyük sorunları olmadığını bilmek sizi mutlu edecektir.
Hamileliğin 34. Haftasında Vücudunuz
Son zamanlarda kendinizi biraz yorgun hissediyor olabilirsiniz ve bu vücudunuzun yaşadığı tüm değişiklikler düşünüldüğünde oldukça anlaşılır bir durum. Biraz dinlenin ve doğum için biraz enerji toplayın. Ayakta çok fazla zaman geçirmeniz gerekiyorsa, karnınızı destekleyen ve ağırlığın bir kısmının yeniden dağıtılmasına yardımcı olan bir hamilelik kemeri takmayı deneyin.
Çoğu zaman, kardiyovasküler ve sinir sisteminiz vücudunuzda yaşanan pek çok değişime ayak uydurma becerisine sahiptir ama nadiren bunu yapamazlar ve bu durum başınızı döndürebilir. Baş dönmesi veya denge kaybının nedeni, çok hızlı ayağa kalkmak, düşük kan şekeri, ağır kansızlık ve aşırı ısınma dahil pek çok şey olabilir. Bazı kadınlar hamilelik esnasında “pasif düşük tansiyon sendromu” denilen bir durum geliştirirler. Sendrom, sırt üstü uzandığınızda kalp hızınızda ve kan basıncınızda bir değişime neden olarak ortaya çıkabilir ve siz pozisyon değiştirene kadar baş dönmesi hissetmenize neden olur.
Aynı zamanda göbeğinizin üzerinde kaşıntılı kırmızı şişlikler veya izler fark edebilirsiniz (bunlar uyluklarınıza ve kalçalarınıza da yayılmış olabilir). Bu çoğu zaman kaşıntılı ve ürtikaryal hamilelik kabarcıkları ve plakları (kısaca PUPPP) denilen, büyük ihtimalle zararsız olan bir durumdur ama kesin teşhisi koyma işini doktorunuza bırakın. Kızarıklık olmasa bile vücudunuzun her yerinde kaşıntı hissediyorsanız doktorunuza haber verin. Bu bir karaciğer sorununun işareti olabilir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - “Baş dönmelerini” engellemek
Baş dönmesini engellemek için:
• Sandalyenizden veya yatağınızdan bir kerede fırlamayın. Ayağa kalkarken yavaşça hareket edin.
• Bir yerde uzun bir süre kalıyorsanız, dolaşımı artırmak için bacaklarınızı hareket ettirin.
• Sıcak ve kalabalık yerlerden kaçının ve birkaç kat üstüste giyin ki gerektikçe bunları çıkarabilesiniz.
• Ilık — sıcak değil —duş alın veya banyo yapın ve banyoyu serin tutmaya çalışın.
• Biraz egzersiz yapmak iyidir ama kendinizi yorgun hissediyorsanız bunu aşırı yapmamaya dikkat edin.
• Günde en az sekiz bardak su içerek vücudunuzdan suyu eksik etmeyin — egzersiz yapıyorsanız ve hava sıcaksa daha fazla.
• Üç büyük öğün yerine gün boyunca küçük ve sık aralıklarla yiyerek kan şekerinizin dibe vurmasını önleyin. Öğünleri asla kaçırmayın.
• Geceleri yan yatın-sırt üstü yatmaktansa, sol tarafınız daha fazla işe yarayacak olmasına rağmen her iki taraf da daha iyidir.
• Vücudunuzun alt yarısındaki dolaşıma yardımcı olmak için destek çorapları giyin.
• Eğer doktorunuz reçete yazdıysa bir demir takviyesi veya demir içeren bir doğum öncesi vitamin alın.
35 HAFTALIK HAMİLESİNİZ – sadece 35 gün kaldı!
Bebeğiniz büyüyor. Şimdi 2,5 kilogramın üzerinde ve başından ayaklarına kadar yaklaşık 46 cm. Elbette, hala içinizde kıvrılmış vaziyette: rahminizde öylesine bir hal aldı ki gerçekte artık yüzmüyor ve takla atmaya çok da meyilli değil. Fakat daha dar alanlar daha az hareket sıklığı anlamına gelmez, bebeğiniz hala her zaman yaptığı sıklıkta tekmeliyor olmalıdır. Eğer bir azalma fark ederseniz, sağlık uzmanınızı arayın. Bebeğinizin böbrekleri şimdi tamamen gelişmiş durumda ve karaciğeri bazı atık maddeleri işleyebiliyor. Temel fiziksel gelişiminin çoğunluğu şu ana kadar tamamlandı – gelecek birkaç hafta tamamen kilo almakla geçiyor olacak.
Hamileliğin 35. Haftasında Vücudunuz
Şimdi kaburgalarınızın altına kadar çıkmış durumda olan rahminiz gerçek hacminin 15 katına kadar genişlemiştir ve vücudunuzda ona yer kalmamış gibi hissedebilirsiniz! Rahminizin içine göz atabilseydiniz, şimdi daha az amniyotik sıvı olduğunu ve bebeğinizin daha fazla yer kapladığını görürdünüz. Şişen rahminiz diğer iç organlarınızı da sıkıştırır, muhtemelen daha sık tuvalete çıkmanız, mide yanması ve diğer sindirim problemlerini yaşamanız bu yüzdendir. Eğer bu problemleri yaşamıyorsanız şanslı azınlıktan birisiniz.
Doktorunuz ya da ebeniz muhtemelen sizi doğuma kadar her hafta görmeye başlamak isteyecektir. Bebeğinizin aktivite seviyesini takip etmek için sizden fetal hareketleri takip etmenizi isteyebilir. Şimdi ve 37. hafta arasında Grup B streptococci (GBS) denilen bakteriyi kontrol etmek için bir kültür de yapmak isteyecektir. Bu işlem vajinanızın alt ucundan ve rektumunuzdan parça alınarak yapılır, parça alınan çubuk sıradan bir pamuklu çubukla aynı boyutlarda olduğundan bu işlem canınızı yakmayacaktır. Grup B streptococcus yetişkinlerde genellikle zararsızdır, fakat ona sahipseniz ve doğum sırasında bebeğinize geçerse komplikasyonlara sebep olabilir (zatürree, menenjit ya da kan enfeksiyonu gibi). Hamile kadınların %10-30’u bu bakteriyi taşıdığı ve bundan haberdar olmadığı için, bunun incelenmesi önemlidir. (Bakteri kendiliğinden gelir ve gider, hamileliğinizin başlarında incelenmemesinin nedeni budur.)
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Tüm ağrı ve sızıları kolaylaştırma yolları
Bu zamanlarda yerini saptamakta zorlanacağınız tüm vücudunuzda bir rahatsızlık hissetmeye başlayabilirsiniz. Üstesinden gelebilmek için:
• Otururken ya da yatakta uzanırken pozisyonunuzu değiştirin. Sizin için en iyi olanın hangisi olduğunu görebilmek için çeşitli pozisyonları deneyin.
• Yastıkları kullanın – elbette yatakta, ama aynı zamanda araba, kanepe ya da ofisteki koltuğunuzda da. Göbeğinizi altından desteklemek sırtınızdaki ağrıları ve rahminizin çevresinde hissedebileceğiniz baskıyı azaltabilir.
• Pelvik eğilmeler yapmayı deneyin. Sırtınızı düz şekilde duvara dayayarak durun ve bacaklarınızı hafifçe bükün. Sırtınızı duvara bastırın ki tüm sırtınız bir kerede duvarla temas edebilsin. 5 saniye boyunca tutun, sonra bırakın.
• Birkaç dakikalığına uzanın. Göbeğiniz, sırtınız ya da ayak bilekleriniz, hangisi sizi rahatsız ederse etsin, göbeğinizi bir kazak, havlu ya da yastıkla destekleyerek sol tarafınızın üstüne yattığınızda hiçbiri rahatınızı bozamaz. Daha da rahat etmek için bacaklarınızın arasına yastık yerleştirin.
36 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 28 gün kaldı!
Bebeğiniz hala kilo alıyor – günde yaklaşık 30 gram kadar. Şu anda neredeyse 2700 gram ağırlığında ve 45,5 cm’den biraz daha kısa. Amniyotik sıvı içerisinde gömülüyken cildini koruyan kremsi bir madde olan verniks kazeozanın yanı sıra vücudunu kaplayan yumuşak tüylerin de büyük bir kısmını döküyor. Bebeğiniz diğer salgılarla birlikte bu maddeleri de yutuyor ve bunlar doğuma kadar bağırsaklarında kalacak. Bu siyahımsı karışım, ilk dışkı (mekonyum) onun ilk bağırsak hareketi olacak.
Bu haftanın sonunda, bebeğiniz zamanında doğmuş olarak düşünülecek (37 ve 42. haftalar arasında doğan bebekler zamanında doğmuş; 37 haftadan önce doğanlar prematüre ve 42 haftadan sonra doğanlar ise geç doğmuş olarak kabul edilirler). Çok büyük ihtimalle şu anda başı aşağıya doğru bir pozisyonda ve bu durum rahat bir doğum için optimaldir. Ama eğer gelecek hafta başı aşağıya doğru bir pozisyonda olmazsa, doktorunuz göbeğinizin dışından iterek onu elle döndürmeye çalışacağı anlamına gelen “dışarıdan baş aşağı hale getirme versiyonunu” önerebilir.
Hamileliğin 36. Haftasında Vücudunuz
Bebeğiniz büyümeye ve iç organlarınızı sıkıştırmaya devam ettikçe, birkaç hafta önce olduğu kadar acıkmadığınızı fark edebilirsiniz. Bu noktada, daha az ve daha sık yemek yemek işinizi kolaylaştırabilir. Bebeğinizi pelvisiniz üzerinde daha da aşağı kayarsa, daha az mide yanması hisseder ve daha kolay nefes alırsınız. Eğer bu sizin ilk bebeğiniz ise bu kayma — uterusun pelvis boşluğuna inmesi ya da engajman olarak adlandırılır - doğumdan daha önce gerçekleşmeye meyillidir. Bu kayma, karnınızın alt bölümündeki baskıyı artırarak yürümeyi daha rahatsız hale getirebilir. Bazı kadınlar bacaklarının arasında bir bowling topu taşıyormuş ya da bebekleri düşecekmiş gibi hissettiklerini söylerler. Endişe etmeyin, düşmeyecek!
Kendinizi unutkan mı hissediyorsunuz? Bu durum, hamileliğinizin üçüncü üç ayında normaldir. Bunalmış, geçirmekte olduğunuz büyük değişikliklerden dolayı çıldırmak üzere veya özellikle de geceleri düzenli uyuyamıyorsanız tükenmiş hissedebilirsiniz.
Braxton Hicks kasılmalarının şimdi biraz daha sıklaştığını farkedebilirsiniz. Bu, doktorunuzla doğumun zamanlamasını ve yerini gözden geçirmeniz için iyi bir zamandır. Genel bir kural olarak, bir saat süresince her beş dakikada bir kasılmalarınız oluyorsa doğumun başladığını düşünebilirsiniz. Eğer bu hafta içinde doğumun işaretleri varsa, direk olarak doktorunuzu arayın — bebeğiniz 37 haftalık oluncaya kadar prematüre kabul edilir. Ayrıca suyunuzun gelmesi (ya da amniyotik sıvı kaybetmekte olduğunuzu düşünüyorsanız), bebeğinizin hareketlerinin azalması, herhangi bir vajinal kanama, ateşinizin olması, başınızın ağrıması, karın bölgenizde ağrı ya da görme duyunuzda bir değişim olması durumlarında da hiç vakit kaybetmeden doktorunuzu aramanız gerekir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Unutkanlıkla başa çıkmak
Şu basit hafıza tüyolarını deneyin:
• Sakin olun. Ne kadar telaşlı olursanız, bir şeyleri hatırlamak da o kadar zor olacaktır.
• Randevular ve günlük hayatın diğer ayrıntılarıyla ilgili hatırlatmaları yazmak için küçük bir defter (veya PDA) taşıyın.
• Günde birkaç kez görebileceğiniz bir noktaya ayrıntılı bir günlük takvim yerleştirin.
• Doğum iznine ayrılmadan veya doğuma gitmeden önce yapmanız gerekenler için bir “yapılacaklar” listesi tutun.
• Anahtarlarınız ve kredi kartlarınız gibi sık kullandığınız şeyleri tek bir yerde tutun.
• Hayatınızı basitleştirin. Faaliyetlerinizi azaltın ki gün içinde rahatlamaya ve düşünmeye daha fazla vaktiniz kalsın.
37 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 21 gün kaldı!
Tebrikler! Hamileliğiniz artık süresini doldurmuş kabul ediliyor - yani, bebeğiniz rahim dışındaki hayatla başa çıkabilmek için gelişimsel açıdan hazır. Bebeğiniz şimdi, muhtemelen 2700 gr.ın biraz üzerindedir ve başından topuklarına kadar olan uzunluğu ise 48 ila 51 cm arasındadır. Eğer preeklampsi (gebeliğe bağlı yüksek tansiyon) şikayetiniz varsa, doktorunuz doğumu bu hafta başlatmayı önerebilir.
Çoğu bebeğin, doğduğunda kafası tamamen saçlıdır ve 1,5 ila 3,5 cm uzunluğunda perçemleri vardır. Fakat bebeğinizin saçı sizinki ile aynı renkte değilse şaşırmayın. Koyu renk saçlı çiftler, sarışın veya kızıl saçlı bir bebek sahibi olduklarında ve açık renk saçlı çiftler ise koyu renkte saçları olan bebekleri olduğunda bazen şok yaşarlar. Ve elbette bazı bebekler ise neredeyse kel olabilirler veya sadece birkaç ince tüye sahip olabilirler.
Hamileliğin 37. Haftasında Vücudunuz
Geceleri iyi uyuyabilecek kadar rahat etmek hiç olmadığı kadar zor hale gelebilir. Çalışmalar, üçüncü üç aylık dönemdeki uyku kalitesinin, daha önce hiç olmadığı kadar kötü olduğunu göstermiştir. (Bebeğiniz doğduktan sonra, yine de bu döneme sevgiyle bakabilirsiniz.)
Şu anda daha fazla Braxton Hicks kasılmaları yaşıyor olabilirsiniz ve bu kasılmalar daha uzun ve daha rahatsız edici olabilir. Bazen - kasılmalar daha sık gelmeye başladığında - doğum yaptığınızı bile düşünebilirsiniz. Ayrıca, vajinanızdan gelen sümüksü akıntıda da bir artış fark edebilirsiniz. Eğer biraz “kanlı görünüm” ile karşılaşırsanız (sümüksü akıntıya küçük bir miktar kanın karışması), büyük olasılıkla doğum çok yakındır! (Eğer başka lekelenme veya kanamanız varsa, hemen doktorunuzu aramalısınız.)
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - İyi bir gece uykusu alabilmek
Geceleri rahat edemiyor musunuz? Şu taktikleri deneyin:
• Bacaklarınızın arasına ve sırtınızın arkasına bir yastık yerleştirin.
• Başınızın arkasına birkaç yastık koyarak veya arkaya yatan bir sandalyede hafif dik bir konumda uyumayı deneyin.
• Eğer sık tuvalete gitmek gece uykunuzu bozuyorsa, akşamları sıvı tüketmeyi kesin.
• Göğüslerinize, belinize ve sırtınıza fazladan destek sağlamak için bir sütyen ve hamilelik kemeri takın.
• Eğer yan yatmak kalçalarınıza çok fazla baskı yapıyorsa, köpükten yapılma yumuşak bir yatak pedi alın. Bu ped, yatağınızın üst kısmına ve serili çarşaf ile normal yatağın altına geçerek, ilave rahatlık ve hava dolaşımı sağlayacaktır. Pedler, çeşitli ebatlarda mevcuttur.
38 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 14 gün kaldı!
Bebeğiniz gerçekten şişmanlamış durumda. Artık yaklaşık 2700 gr ila 3400 gr ağırlığında ve muhtemelen boyu da 48 ile 51 cm civarında. Sıkı bir tutuşa sahip ki yakında serçe parmağınızı sıkıca kavradığında bunu hissedeceksiniz! Organları tamamen gelişti ve yerli yerinde, ancak akciğerleri ve beyni ise - şu anda işlev görecek kadar gelişmiş olsa da - çocukluğu boyunca gelişmeye devam edecek.
Bebeğinizin gözleri ne renk olacak merak ediyor musunuz? Şu anda bunu tahmin edemeyebilirsiniz. Eğer kahverengi gözlerle doğarsa, muhtemelen kahverengi kalacaklardır. Eğer çelik grisi veya koyu mavi gözlerle doğarsa, gözleri gri kalabilir veya 9 aylık oluncaya kadar yeşil, ela ya da kahverengiye dönebilir. Bunun sebebi, çocukların irisinin (gözün renkli kısmı), doğumdan sonraki aylarda daha fazla pigment kazanmasıdır, ancak gözlerinin rengi “açılmaz” veya daha maviye dönmez. (Yeşil, ela ve kahverengi gözler, gri veya mavi gözlere göre daha fazla pigment içerirler.)
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
İlk defa anne olanlar için, doğum sancısı ve doğum ortalama 15 saat sürmektedir, ancak bu süre kadından kadına büyük ölçüde farklılık gösterir.
Hamileliğin 38. Haftasında Vücudunuz
Önünüzdeki birkaç hafta, bir bekleme oyunudur. Bu süreyi, bebeğinizin odasını hazırlamak veya bebek doğduktan sonra bir süre ilgilenemeyeceğiniz işleri halletmek için kullanın. Şekerlemeler yapın ve hazır fırsatınız varken kitap okuyun.
Ayaklarınızın şişmesi, bu son haftalarda normaldir, ancak elleriniz veya yüzünüzde herhangi bir şişme, ani kilo alma, sürekli veya şiddetli baş ağrıları, bulanık görüş veya gözlerinizin önünde benekler ya da karnınızın üst kısmında ağrı fark ederseniz, hemen doktorunuzu arayın, çünkü bunlar, preeklampsi adı verilen ciddi bir rahatsızlığın belirtileridir.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Kendinizi şımartın
Bebeğiniz gelmeden önceki bu son haftaları (belki de günleri?), kendinizi şımartmak ve hazırlamak için kullanın:
• Zihninizin - ve bedeninizin - ihtiyacı olan ferahlığı vermek için doğum öncesi masajı yaptırın.
• Eğer masaj çok fazla uğraş gerektiriyor gibi görünürse, bir pedikür yaptırın. Zaten şu an kendi ayak tırnaklarınızı kesmek oldukça zor.
• Bir roman okuyun veya sinemaya gidin - bunlar, bebeğiniz doğduktan sonra zaman bulamayacağınız şeylerdir.
• Eşinizle birlikte şık bir akşam yemeğine gidin. Bebeğiniz doğduktan sonra yapabilecekleriniz, ya dışarıdan yemek söylemek ya da pratik ev yemekleri olacaktır.
39 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - sadece 7 gün kaldı!
Bebeğiniz, dünyayı karşılamaya hazır! Doğumdan sonraki vücut sıcaklığının kontrolüne yardımcı olmak için kilo almaya devam etse de, şimdiden boyu muhtemelen 51cm ve kilosu ise 3100 gr.ın biraz üzerinde. (Yeni doğan erkek bebekler, yeni doğan kız bebeklere oranla biraz daha kilolu olma eğilimindedirler.) Bebeğinizin organları tamamen gelişmiş durumda ve yerli yerinde. Dış deri tabakaları ise altta yeni deri oluştuğundan soyulmaya başladı. Bebeğiniz, doğuma kadar daha önce hiç olmadığı derecede aktif kalmalıdır. Harekette bir azalma, bir problemin işareti olabilir, bu nedenle eğer bebeğinizin hareketlerinin azaldığını hissederseniz, hemen doktorunuza başvurun.
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
Öngörülen doğum tarihleri, belirli bir hedeften ziyade bir kılavuzdur. Sadece 20 bebekten biri, öngörülen doğum tarihinde doğmaktadır.
Hamileliğin 39. Haftasında Vücudunuz
Her ziyaretinizde, ebeniz veya doktorunuz, bebeğinizin büyümesi ve konumunu kontrol etmek için dışarıdan bir karın muayenesi yapacaktır. İlaveten, rahim boynunuzun (serviks) bozulmaya (incelmeye) ve genişlemeye (açılmaya) başlayıp başlamadığını görmek için iç bölgeden bir test yapar. Eğer planlanan hafta geçti ve bebeğiniz hala gelmediyse panik olmanıza gerek yok. Bebeklerin sadece yüzde 5’i, planlanan doğum tarihinde doğmaktadır. Eğer planlanan doğum tarihinizi geçmişseniz, doktorunuz; hamileliğe devam etmenin güvenli olduğundan emin olmak için 40 haftadan sonra size bir fetal test (genellikle sonogram) ayarlayacaktır. Eğer doğumunuz kendiliğinden başlamazsa, çoğu doktor tarihi geçtiğiniz birinci ve ikinci hafta arasında doğumu başlatacaktır.
Televizyon komedi dizilerindeki hamile kadınların doğuma girmeden hemen önce suyu, her zaman dramatik biçimde gelmektedir. Sizin başınıza da benzer bir senaryo geleceğinden endişelenmeyin. Hamileliklerin yüzde 15’inden azında, doğum başlamadan önce membranlar yırtılır. Her halükarda, eğer suyunuz gelirse veya bir akıntı yaşayabileceğinizden şüphelenirseniz, hemen doktorunuzu arayın ancak sakin kalın - ilk kasılmanızdan önce saatler olabilir. Ayrıca, eğer bebeğinizin hareketlerinde bir azalma hissedersiniz, sıvı akıntınız olsun ya da olmasın, hemen doktorunuza haber vermelisiniz.
Doğumun başlamasının, su gelmesinden daha yaygın işaretleri vardır. İç çamaşırınızda veya tuvalette, mukus tıkacınızı - servikal kanalınızı tıkayan, küçük miktarda kalın mukus tabakası - fark edebilirsiniz. Ufak bir miktar, kahverengimsi, pembe veya kırmızı kan ile karışmış olabilir. (Eğer az miktarda kan ile karışmış mukus haricinde vajinal lekelenme veya kanamanız varsa, gecikmeden doktorunuzu aramalısınız.) Doğum genellikle, mukus tıkacın görülmesinden bir veya iki gün içerisinde başlar. Doğumun bir diğer işareti ise, düzenli - ancak giderek süresi kısalan - aralıklarla kasılmalardır. Doktorunuz veya ebeniz, size ne zaman kendisini aramanız gerektiğini söyleyecektir, ancak bunun zamanı genellikle, kasılmalarınızın her birinin bir dakika sürdüğü ve bir saat içerisinde her beş dakikada bir olmasıdır. (Bir kasılmanın başlangıcından diğerinin başlangıcına kadar olan süre.)
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Doğum stresiyle başa çıkmak
Bilinmeyene dair korku, doğum sancısı ve doğum konusunda sinirlerinizi özellikle gerebilir. Aşağıda yazılanları aklınızda tutarak sinirlerinizi yatıştırabilirsiniz:
• Doğum sancısı, amacı olan bir sancıdır - dünyaya bir yaşam getiriyorsunuz - ki bu, mesela bacağınız kırıldığında yaşayacağınız ağrıdan farklıdır.
• Bu rahatsızlık ve ağrının üstesinden gelebilirsiniz. (Eğer gerçekten dayanılmaz olsaydı, kadınlar çok uzun zaman önce doğurmayı bırakırlardı!)
• Eğer isterseniz veya ihtiyacınız olursa ağrının giderilmesini isteyebilirsiniz.
• Bazı kadınlar için, başka kadınlardan doğum öyküleri dinlemek korkularının yatışmasına yardım eder.
• Çoğu kadın, doğum sancısı ve doğurma sırasında yanlarında bir doğum danışmanının (eğitimli bir çocuk doğurma yardımcısı) bulunmasının, endişelerini büyük ölçüde yatıştırdığını belirtmektedir. Bir danışman bulmak için çok geç değil; doktorunuzdan size birini tavsiye etmesini isteyebilirsiniz.
40 HAFTALIK HAMİLESİNİZ - bebeğiniz bu hafta doğuyor!
Bebeğinizin ne büyüklükte olacağını kesin söylemek zordur, fakat ortalama yeni doğan kiloları, 3100 gr.ın biraz üzeridir ve boy ise yaklaşık 51 cm.dir. Bebeğinizin vücudunun en büyük kısmı kafasıdır, fakat halen yumuşak olan kafatası, doğum kanalından geçerken sıkışması için gerekli esnekliği ona sağlayacaktır. Bebeğiniz, her geçen gün büyümeye devam edecektir; tırnakları ve saçları da uzamaya devam edecektir. Pek çok ebeveyn, yeni doğan bebeklerinin tırnaklarının en başından beri ne kadar uzun ve keskin olduğuna şaşırmaktadır. Tırnaklarını hemen kesmek (bir hemşireden yardım isteyin), bebeğinizin yüzünü çizmesine engel olabilir.
Hamileliğin 40. Haftasında Vücudunuz
Tıptaki gelişmelere rağmen, bir kadının ne zaman doğum yapacağını kesin olarak bilmenin halen bir yolu yoktur. Düşündüğünüz kadar geç kalmış olmayabilirsiniz, özellikle de tam olarak düşündüğünüz zamanda bebeğinize hamile kalmadıysanız. Fakat güvenilir tarih belirleme olsa bile, bazı kadınların yine de uzun hamilelikleri olmaktadır ve uzmanlar bunun nedenini anlayamamaktadır.
“Zamanı geçirmiş” sayılmadan önce halen birkaç haftanız var. Fakat, bebeğinizin halen geliştiğinden emin olmak için, bu hafta - veya en geç 41. haftanın başlangıcında - doktorunuz, bebeğinizi takip etmek için bio-fiziksel profil (BFP) adı verilen özel bir teste başlamak isteyecektir. (Eğer, herhangi bir hamilelik komplikasyonunuz varsa, çoktan bu teste başlamış olmanız gerekir.) BFP, bebeğin genel hareketlerine, nefes alış verişine ve kas tonuna (elini açıp kapatıyor mu kapatmıyor mu veya ellerini uzatıp sonrasında uzuvlarını esnetiyor mu esnetmiyor mu), ve bebeği kuşatan amniyotik sıvıya bakmak için ayrıntılı bir ultrasondan oluşur. (Bu önemlidir, çünkü plasentanın bebeği ne kadar iyi desteklediğinin bir yansımasıdır.). Test ayrıca, 20 dakika veya daha uzun sürelik bir kalp atışı izlemesini de içerir. Alternatif olarak, bazen değiştirilmiş BFP adı verilen testten de olabilirsiniz ki bu test, bebeğinizin kalp atış hızının fetal bir monitör ile takibini ve amniyotik sıvı miktarının ultrason değerlendirmesini içerir. Bu testler, genellikle haftada iki kere yapılır. Eğer fetal test güven verici değilse - amniyotik sıvı düzeyi, mesela, çok düşükse - en kısa sürede doğumunuzun başlatılması planlanacaktır. Eğer ciddi bir sorun varsa da, hemen sezaryene alınmanız gerekebilir.
Doktorunuz ayrıca rahim boynunuzun ne kadar “olgunlaştığını” da kontrol edecektir. Konumu, ne kadar yumuşak olduğu, ne kadar bozulduğu (inceldiği) ve ne kadar genişlediği (açıldığı) gibi parametrelerin hepsi, doğumun ne zaman ve nasıl başlayacağını etkileyebilir. Eğer doğumunuz kendiliğinden başlamazsa, 41 ila 42. haftalar arasında başlatılacaktır.
SİZİN İÇİN İPUÇLARI - Sinirlerinizin bozulmasını engellemek
Burada, doğum başlayıncaya kadar sabretmenizi sağlayabilecek birkaç yol yer almaktadır:
• Yakın bir arkadaşınızla öğle yemeğine çıkın.
• Evinizin yakınlarında olun. Kasılmalarınız başladığında, şehrin öteki ucunda olmak istemezsiniz.
• Bebek geldikten sonra ısıtıp yiyebileceğiniz yemekler pişirin ve dondurucuya koyun.
• Film, kamera pilleri veya fotoğraf kağıdı stoğu yapın.
• Yürüyüşe çıkın veya yüzmeye gidin. Egzersizin doğumunuzu kolaylaştıracağına dair bilimsel bir kanıt olmasa bile, pek çok kadın bunun yardımı olduğunu söylemektedir.
1 yorum:
Yorum Gönder